29 januari: Wereld Lepra Dag

Ieder jaar, op de laatste zondag van januari, wordt overal ter wereld stilgestaan bij de gevolgen van lepra. Dit jaar valt het op 29 januari. Op ‘Wereld Lepra Dag’ (World Leprosy Day) wordt jaarlijks aandacht gevraagd voor de situatie van leprapatiënten in de gehele wereld.

Het initiatief voor de ‘Wereld Lepra Dag’ werd in 1954 genomen door Raoul Follereau en overgenomen door de ILEP, de internationale koepel van lepra-organisaties, die op die manier hoopt het publieke bewustzijn met betrekking tot lepra te vergroten.

Jaarlijks wordt op die dag in inmiddels meer dan 100 landen aandacht gevraagd en aandacht geschonken aan de oorzaken en de gevolgen van de ziekte lepra. In landen waar lepra heerst gebeurt dat veelal door manifestaties waarin aandacht wordt gevraagd voor de sociale uitsluiting die vaak het gevolg is van deze ziekte. Daarnaast speelt ‘Wereld Lepra Dag’ een belangrijke rol in het bewustwordingsproces van leprapatiënten zelf, die vaak nog niet weten dat lepra te genezen is en handicaps te voorkomen zijn. Bij deze manifestaties zijn het de leprapatiënten zelf, die aandacht vragen voor hun problemen. Door lepra op deze wijze uit de taboesfeer te halen en bespreekbaar te maken wordt lepra eerder herkend en erkend, kunnen de behandelingen eerder beginnen en worden besmettingen voorkomen. Daarmee is ‘Wereld Lepra Dag’ een belangrijk instrument geworden in de strijd tegen lepra.

De afgelopen decennia is het aantal leprapatiënten drastisch gedaald. Toch krijgt elke twee minuten iemand op de wereld nog lepra met kans op ernstige lichamelijke en psychische gevolgen. Dit is onnodig, want een wereld zonder lepra is haalbaar. Hoe? Door een einde te maken aan nieuwe besmettingen.

Lepra hoeft voor volgende generaties geen gezondheidsprobleem meer te zijn door:
• meer patiënten vroegtijdig op te sporen en te genezen
• meer naasten van mensen met lepra preventief te behandelen
• meer lokale zorgmedewerkers op te leiden

Het thema van Wereld Lepra Dag 2023 is “Kom nu in actie. Beëindig melaatsheid.” Het thema van dit jaar vestigt de aandacht op drie kernboodschappen:

Eliminatie is mogelijk: we hebben de kracht en de middelen om de overdracht te stoppen en deze ziekte te verslaan.
Kom nu in actie: we hebben de middelen en inzet nodig om een einde te maken aan lepra. Geef prioriteit aan de eliminatie van lepra.
Bereik de onbereikten: melaatsheid is te voorkomen en te behandelen. Lijden aan melaatsheid is onnodig.

WAT IS LEPRA?
Lepra wordt ook wel de ziekte van Hansen genoemd, naar de Noorse arts Armauer Hansen. Hij was degene die in 1873 de bacterie ontdekte die lepra veroorzaakt: Mycobacterium leprae. De eerste verschijnselen van lepra zijn vaak één of meer vlekken op de huid waarin de patiënt geen gevoel meer heeft. Ook verdikte oorlelletjes of een doof gevoel in handen of voeten kunnen aanwijzingen zijn dat iemand aan lepra lijdt. Er werd gedacht dat deze ziekte er direct de oorzaak van was dat vingers en tenen afvielen, maar dat is niet zo! Maar hoe langer iemand lepra heeft en niet wordt behandeld, hoe meer zenuwen er defect kunnen raken. De functie die de zenuwen heeft – het overbrengen van signalen vanuit de huid naar de hersenen en vanuit de hersenen naar de spieren – wordt verstoord, waardoor er verlammingen ontstaan en verlies van gevoel. Aan de gevoelloze handen en voeten wordt geen pijn meer gevoeld, waardoor de patiënt niet gewaarschuwd wordt voor scherpe of hete voorwerpen. Vervolgens ontstaan er wonden, infecties en weefselverlies. Vingers en tenen worden korter en botten worden onherstelbaar beschadigd. Daarom moeten patiënten zo snel mogelijk behandeld worden, omdat de gevolgen anders onherstelbaar kunnen zijn. Sommige leprapatiënten zijn blind, doordat het hoornvlies in hun ogen ongevoelig is geworden, of door verlammingen waardoor zij hun ooglid niet meer kunnen sluiten en de ogen onherstelbaar beschadigd raken.                                                                                                                                        

Is lepra besmettelijk?
Ja, lepra kan worden doorgegeven door de lucht, via hoesten en niezen.  Mensen kunnen lepra krijgen als ze verzwakt zijn (door armoede, eenzijdig voedsel, slechte hygiënische omstandigheden) en (langdurig) in de nabijheid zijn van iemand met lepra. De incubatietijd van lepra is lang; het kan 5 tot 20 jaar duren voordat ontdekt wordt dat iemand lepra heeft. In de tussentijd kunnen anderen in de omgeving van de leprapatiënt de ziekte al hebben opgelopen. Nadat een leprapatiënt een paar dagen medicijnen heeft gebruikt is hij niet langer besmettelijk.                                                                                                                              

Is lepra te genezen?
Ja! Lepra is volledig te genezen met Multidrug Therapy (MDT), een krachtige combinatie van de medicijnen. De duur van de behandeling varieert van 6 maanden tot 2 jaar, afhankelijk van hoe ziek de patiënt is. Als de medicijnen worden geslikt, worden de bacteriën gedood en houdt de verspreiding van de ziekte op. Maar reeds ontstane verminkingen kunnen niet genezen.

Dus voorkom onherstelbare schade en laat u op tijd behandelen
ELKE VLEK IS EEN ONDERZOEK WAARD!

Bronnen: beleven.org

WHO