10 september: Wereld Suicide Preventiedag

10 september is door de WHO uitgeroepen tot Wereld Suïcide Preventiedag (WSPD), op initiatief van de International Association for Suïcide Prevention. Op deze dag wordt wereldwijd aandacht gevraagd voor suïcide (preventie). Het algemene doel van WSPD is zelfdoding te voorkomen.
Het thema van 2021 is: “Creating hope through action” (Hoop creëren door actie). Dit thema weerspiegelt de behoefte aan collectieve actie om dit urgente volksgezondheidsprobleem aan te pakken. Wij allemaal – familieleden, vrienden, collega’s, leden van de gemeenschap, onderwijzers, religieuze leiders, gezondheidswerkers, politieke functionarissen en regeringen – kunnen actie ondernemen om zelfmoord in de regio te voorkomen.

Veel kunnen we leren van mensen die een poging tot zelfmoord hebben gedaan over hoe belangrijk woorden en handelingen van anderen kunnen zijn. Ze vertellen vaak over het punt dat ze bereiken waarop ze geen andere alternatief meer zien dan de dood. Vaak geven ze aan dat ze niet dood willen, maar dat iemand zou ingrijpen en ze zou stoppen. Een minuut van uw tijd om echt contact te maken met iemand: familie, vrienden, collega’s of zelfs iemand die je niet kent, kan iemands levenspad veranderen.

Waarschuwingssignalen van iemand die mogelijk suïcidaal is:

  • Is neerslachtig
  • Is wanhopig en laat gevoelens van hopeloosheid zien
  • Is erg angstig en/of onrustig
  • Wisselt sterk in stemmingen: plotseling erg somber of juist erg opgewekt
  • Is woedend en wil wraak nemen
  • Trekt zich terug, isoleert zich
  • Neemt onnodige risico’s en vertoont impulsief gedrag
  • Gebruikt meer alcohol/drugs/medicijnen dan gebruikelijk
  • Slaapt erg slecht of juist heel veel
  • Geeft waardevolle bezittingen weg
  • Geeft aan geen uitweg meer te zien
  • Praat veel over de dood of schrijft over doodgaan
  • Geeft aan geen doelen meer te hebben; ziet geen redenen meer om te leven
  • Dreigt zichzelf iets aan te doen
  • Is bezig met manieren te zoeken om suïcide te plegen.

Wat kunt u zelf doen als u een of meerdere van bovenstaande symptomen bij iemand signaleert?
Luisteren en hulp zoeken!

Luisteren zonder te oordelen. Door te luisteren en de suïcidale persoon zijn emoties te laten uiten, kan die persoon zich opgelucht voelen en soms zelf anders denken over de hopeloosheid van zijn situatie. Sommige zaken kunnen niet opgelost worden door een gesprek met een familie, een goede vriend of een buur. Schakel dan hulp van een deskundige in. 
Dat kan zijn:

  • Huisarts
  • Psycholoog
  • Psychiater

Zelfmoord kan echter worden voorkomen. Belangrijke empirisch onderbouwde maatregelen ter preventie van zelfmoord zijn onder meer het beperken van de toegang tot middelen voor zelfmoord (bijv. vuurwapens, pesticiden, enz.), beleid voor geestelijke gezondheid en alcoholvermindering, en het bevorderen van verantwoorde berichtgeving in de media over zelfmoord. Sociaal stigma en een gebrek aan bewustzijn blijven belangrijke belemmeringen voor het zoeken naar hulp bij zelfdoding, wat de noodzaak van geletterdheid op het gebied van geestelijke gezondheid en anti-stigmacampagnes benadrukt.

Bron: PAHO