12 februari: Geboortedag Swámí Dayánand
Mahárishi Swámí Dayánand werd geboren op 12 februari 1824 in het dorp Tankara in de staat Gujarat van India.Hij is de oprichter van de Arya Samaj geweest.
Al op zeer jeugdige leeftijd trok hij zich de nood, waarin het volk vanwege vele wantoestanden verkeerde, erg aan. “Terug naar de Vedas” (de heilige boeken van absolute waarheid) werd een bekende slogan van Swámí Dayánand.
Met de Vedas in de hand verwierp hij het kinderhuwelijk, het kastenstelsel, de dahej (bruidschat) en de weduwenverbranding. Heel sterk pleitte Swámí ook voor hertrouwen van weduwen en educatie van meisjes die hij gelijke rechten voor scholing toekende. Swámí Dayánand was niet alleen een hervormer op religieus en sociaal- maatschappelijk gebied, maar hij is ook de voorloper geweest van politieke hervormingen.
Hiernaast heeft hij op grond van zijn visie over gelijkheid, onafhankelijkheid en democratie als een van de eersten de aanzet gegeven tot de onafhankelijkheid van India. Swámí besefte dat hervormen van de gemeenschap in versneld tempo kon plaatsvinden als de burgers ook politiek hervormd (bewust gemaakt) konden worden. Swaráj, Swadesh en Sudesh waren veel gebezigde termen in zijn motiverende toespraken naar de gemeenschap waarin hij motiveerde tot zelfvertrouwen, zelfwerkzaamheid en vertrouwen in eigen kunnen. Door deze visie kreeg hij grote delen van de gemeenschap achter zich en hij wendde zowel zijn politieke als religieuze invloed aan om sociaal-maatschappelijke hervormingen teweeg te brengen.
Hoewel hij begrijpelijkerwijs ook op weerstand vanuit zijn eigen Hindu gelederen stuitte, was Swámí in staat om onder grote lagen van de bevolking het bewustwordingsproces zodanig aan te wakkeren, dat veranderingen in de gemeenschap in een versneld tempo raakten.
Al in 1870 was hij vanwege een groot draagvlak in staat om diverse petities aan te bieden aan de heersende koloniale overheid om de maatschappelijke wantoestanden aan te pakken. Ook in Suriname heeft deze hervormingsgedachte zijn weerslag gehad; het duidelijkst zichtbaar in de educatie van vrouwen en het bekleden van het hoge ambt van religieuze voorganger door vrouwen, de panditá. Niet te miskennen is ook de participatie van vrouwen aan de politiek.
De hervormingsgedachte van Swámí is niet tijdgebonden en werpt nog steeds vruchten af. Het streven naar gender gelijkheid is nog steeds een mondiale issue, maar blijkt reeds eeuwen geleden aangegeven te zijn door Swámíjí.
Noot: uitspraak Árya Samáj, Tankárá, Gujarát.
I.v.m. de geboortedag van Swámi Dayanand houdt de Vereniging ” Arya Diwaker” vandaag 11 februari een “Wed yajna” in haar centrum aan de J.A. Pengelstraat 210. Zie voor het programma de uirnodiging hieronder.
