21 juni: Internationale Yoga Dag

Ashtánga-yoga: De 8 ledematen van Yoga

Het woord ‘Yoga’ is afgeleid van de Sanskritwortel ‘Yuj’, wat ‘verenigen’betekent.
De beoefening van yoga leidt tot de vereniging van het individuele bewustzijn met dat van het universele bewustzijn, wat wijst op een perfecte harmonie tussen lichaam en geest, mens en natuur. Het doel van elke yoga- techniek is om de hoogste gelukzaligheid van extase in jezelf te ontwikkelen en daardoor je fysieke gezondheid en mentale welzijn te verbeteren.
In het westen, als we het hebben over yoga en yoga-scholen, denken we vaak aan het beoefenen van yogásana’s (lichaamshoudingen) en práṇáyáma (ademhalingsoefeningen) om de lichamelijke gezondheid en het mentale welzijn te verbeteren. Yogásana’s of ademhalingsoefeningen zijn echter slechts 1/8 deel van de Ashtánga-yoga, de acht ledematen van yoga, zoals uitgelegd door de auteur Patánjali.

Patánjali zette zijn definitie van yoga in de Yoga-sutra’s als het hebben van
acht ledematen ( Ashtánga: acht ledematen) alsvolgt uiteen:

1. Yama:(5) ethische regels, gedragscodes
2. Niyama: (5) Persoonlijke spirituele oefeningen
3. Ásana’s: lichaamshoudingen om de gezondheid te verbeteren
4. Práṇáyáma: ademhalingsoefeningen, regulering van Práṇa (levensenergie)
5. Pratyahára: de aandacht naar binnen halen, de 5 zintuigen terugtrekken
6. Dháraṇa: één gerichte aandacht binnen
7. Dhyána: meditatie
8. Samádhi: zaadloze staat, staat van extase of gelukzaligheid, van transcendentie/unie/vereniging.

Sommigen geloven dat dit 8 verschillende stappen zijn en dat we elke stap vele jaren moeten be-oefenen voordat we naar de volgende stap gaan, om uiteindelijk de 8ste stap te bereiken: Samádhi, de staat van extase of gelukzaligheid, van transcendentie, van vereniging. Enkele yoga-scholen be-oefenen gewoon een deel van deze 8 stappen, zoals
alleen Yogásana’s en Práṇáyáma. Mahárishi Mahesh Yogi, grondlegger van de Transcendente Meditatie (TM)-techniek, legde uit dat deze 8 ledematen, 8 takken van één boom zijn en dat Samádhi de allereerste ervaring door TM zou
moeten zijn. “Een wijze tuinier verspilt geen tijd met het water geven aan de bladeren, bloemen of vruchten van de boom, maar hij geeft water aan de wortels van de boom, zodat elk aspect van de boom zich gelijktijdig ontwikkelt”, legde Mahárishi uit. De gevorderde TM Siddhi- technieken komen ook van Patánjali, die hij in zijn boek, “Samyama” noemt: het simultaan beoefenen van Dháraṇa, Dhyána en Samádhi. Mahárishi legde uit, dat je een bepaalde gedachte (een Siddhi- sutra) moeiteloos moet denken en dan “loslaten” in het Transcendente Bewustzijn.

Ian G. Thijm, Bsc, MBA, Gecertificeerd TM Docent