25 april: Wereld Malaria dag
Wereld Malaria dag is ontstaan in 2007 tijdens het 60e World Health Assembly (WHA) van de Wereldgezondheidsorganisatie van de VN (WHO). De dag vervangt sindsdien Afrika Malaria dag, die sinds 2011 elk jaar op 25 april werd georganiseerd.
Wereld Malaria dag wordt door organisaties en burgers over de hele wereld gebruikt om meer aandacht te krijgen voor de ziekte malaria. Het doel is om de ziekte te voorkomen en uit de wereld te helpen en daarmee de verwoestingen van malaria te beëindigen.
Dit jaar, 2025, is het thema van Wereldmalariadag ” Malaria eindigt bij ons: herinvesteren, heruitvinden, herontdekken “. Dit thema benadrukt de noodzaak van hernieuwde toewijding, innovatieve planning en teamwork om de uitroeiing van malaria te versnellen.
De WHO werkt samen met landen en gebieden in de regio om intensiveringsstrategieën te ontwikkelen en implementeren, zoals gerichte geneesmiddeltoediening, koortsscreening en behandeling, en snelle reactie op alle malariagevallen.
Oproep tot actie:
–investeer in inspanningen om malaria te verslaan. Financiering moet prioriteit krijgen voor de meest gemarginaliseerde en moeilijk te bereiken populaties die minder in staat zijn om toegang te krijgen tot diensten en het zwaarst getroffen worden wanneer ze ziek worden.
-versnel innovatie. Voeg uw stem toe bij degenen die oproepen tot innovaties, die nieuwe benaderingen voor vectorbestrijding, diagnostiek en geneesmiddelen brengen, om vooruitgang tegen malaria te versnellen.
-implementeer de strategieën die we nu hebben. Er is dringend behoefte om effectiever gebruik te maken van beschikbare hulpmiddelen en strategieën om malaria te voorkomen, diagnosticeren en behandelen, met name onder onbereikte populaties.
Wat is Malaria?
Malaria is een infectieziekte die veroorzaakt wordt door de malariaparasiet en overgedragen wordt op de mens door de malaria- (Anopheles) muskiet.
De Anopheles- vrouwtjesmuskiet broedt vnl. langs de oevers van rivieren en kreken. De muskiet steekt voornamelijk tussen zonsondergang en zonsopkomst. Door een steek van een besmette muskiet komen er malariaparasieten in het bloed van de mens. Deze persoon wordt niet direct ziek. De parasiet moet eerst nog veranderingen/transformaties ondergaan en dat duurt tussen 10 dagen en 6 weken.
Deze veranderingen van de parasiet gebeuren in de lever. Soms kan de parasiet meer dan 1 jaar in de lever overleven. Wanneer de malariaparasieten de lever verlaten, nestelen zij zich in de rode bloedlichaampjes en vermenigvuldigen zich daar tot de rode bloedcellen die overvol met parasieten raken, kapotgaan. Bij het barsten van de rode bloedcellen treden klachten op.
Klachten bij malaria
In Suriname komen drie verschillende types malaria voor: falciparum, vivax en malariae.
De meest voorkomende klachten bij malaria zijn koude rillingen, gevolgd door hoge koorts en daarna zweten. Naast koorts met koude rillingen kunnen ook klachten van hoofdpijn, gewrichtspijnen, diarree en braken voorkomen. Omdat bij een malaria-infectie telkens nieuwe rode bloedcellen worden geïnfecteerd en stukgaan, treedt er op den duur bloedarmoede op.
Complicaties
*Hersenmalaria is een gevaarlijke complicatie van falciparum- malaria. De patiënt krijgt convulsies (stuipen) en raakt geleidelijk in een steeds diepere coma. Hersenmalaria is levensbedreigend als er niet snel ingegrepen wordt.
*Icterus (geelzucht) kan optreden ten gevolge van de verhoogde bloedafbraak of door aantasting van de lever.
*Hypoglycemie (verlaagde bloedsuiker) komt door een ernstige malaria-infectie en is levensbedreigend.
Diagnose
Een persoon zou malaria kunnen hebben wanneer er verschijnselen zijn als als koorts, hoofdpijn en/of andere malariagerelateerde klachten en complicaties, wanneer die persoon de afgelopen 10 dagen tot 6 weken in het binnenland van Suriname, of in Guyana, Frans- Guyana, het noorden van Brazilië, Venezuela of landen in andere malaria- endemische gebieden is geweest. Bij een van malaria verdacht geval moet bloedonderzoek gedaan worden.
Behandeling
Bij een positieve malaria- uitslag moet de behandeling gelijk worden ingesteld met medicijnen. Dit kan bij het Bureau Openbare Gezondheidszorg (BOG), in de ziekenhuizen of in het binnenland.
Preventie
Het belangrijkste is uiteraard om de ziekte te voorkomen:
– dit kan door de zogenaamde malaria profylaxe middelen in te nemen in combinatie met beschermende maatregelen zodra men zich ten zuiden van de breedtegraad die loopt over Zanderij begeeft. Malaria profylaxe alleen is niet voldoende en er moeten altijd ook beschermende maatregelen genomen worden.
-neem beschermende maatregelen in acht:
*Tussen zonsondergang en zonopkomst kleding dragen die het lichaam bedekt (lange mouwen en lange broek), liefst van een lichte kleur aangezien dit minder muskieten aantrekt.
*De delen van het lichaam die niet door kleding bedekt zijn moeten ingesmeerd worden met repellents. De actieve stof in deze repellents die hebben bewezen de geur van het menselijk lichaam te maskeren waardoor de muskiet de mens niet kan lokaliseren zijn DEET en citronella.
*Het slapen dient onder een klamboe plaats te vinden die geïmpregneerd is met een insecticide. Een niet geïmpregneerde klamboe heeft weinig zin omdat de muskiet daar dwars doorheen prikt als tijdens het slapen een lichaamsdeel tegen de klamboe aan ligt.
Noot: in Suriname is malaria vrijwel geëlimineerd.
Bron: diverse
