25 APRIL: WERELD MALARIA DAG
Iedere dag lopen nog altijd 3 miljard mensen op de wereld het gevaar om te worden geïnfecteerd met malaria. In 2015 werden 214 miljoen mensen ziek, waarvan er bijna 438.000 overleden als gevolg van de ziekte. Hoewel het aantal slachtoffers van de ziekte sinds het jaar 2000 afneemt, is het nog altijd keihard nodig om de ziekte te bestrijden. Het thema voor 2022 is “Advance Equity. Build Resilience. End Malaria.” (“Eigen Vermogen. Bouw Veerkracht. Einde Malaria.”). Dit zal versterken hoe investeringen in het beëindigen van malaria levens redden en een manier zijn om de economische groei te verbeteren en voor te bereiden op toekomstige gezondheidsbedreigingen, om EEN VEILIGE WERELD te bereiken.
Wereld Malaria Dag is ontstaan in 2007 tijdens het 60e World Health Assembly (WHA) van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) van de VN. Wereld Malaria Dag wordt door organisaties en burgers over de hele wereld gebruikt om meer aandacht te krijgen voor de ziekte malaria. Het doel is om de ziekte te voorkomen en uit de wereld te helpen en daarmee de verwoestingen van malaria te beëindigen.
Bron: Issuekalender
WAT IS MALARIA?
Malaria is een infectieziekte die veroorzaakt wordt door de malariaparasiet en overgedragen wordt op de mens door de malaria-(Anopheles)muskiet.
De Anopheles-vrouwtjesmuskiet broedt vnl. langs de oevers van rivieren en kreken. De muskiet steekt voornamelijk tussen zonsondergang en zonsopkomst. Door een steek van een besmette muskiet komen er malariaparasieten in het bloed van de mens. Deze persoon wordt niet direct ziek. De parasiet moet eerst nog veranderingen/transformaties ondergaan en dat duurt tussen 10 dagen en 6 weken.
Deze veranderingen van de parasiet gebeuren in de lever. Soms kan de parasiet meer dan 1 jaar in de lever overleven. Wanneer de malariaparasieten de lever verlaten, nestelen zij zich in de rode bloedlichaampjes en vermenigvuldigen zich daar tot de rode bloedcellen die overvol met parasieten raken, kapotgaan. Bij het barsten van de rode bloedcellen treden klachten op.
Wat zijn de klachten bij malaria?
In Suriname komen drie verschillende types malaria voor:
falciparum, vivax en malariae. Malariae komt evenwel zelden voor.
De meest voorkomende klachten bij malaria zijn koude rillingen, gevolgd door hoge koorts en daarna zweten. Afhankelijk van het type malariaparasiet waarmee de mens besmet is kunnen de klachten variëren. Bij een infectie met de falciparum-malariaparasiet treedt op onregelmatige wijze koorts op (continu, of op sommige dagen wel en op andere dagen geen koorts). Bij een vivax– en malariae-infectie treedt koorts op met een zekere regelmaat (één dag koorts, gevolgd door 2-3 koortsvrije dagen).
Naast koorts met koude rillingen kunnen ook klachten van hoofdpijn, gewrichtspijnen, diarree en braken voorkomen. Omdat bij een malaria-infectie telkens nieuwe rode bloedcellen worden geïnfecteerd en stukgaan, treedt er op den duur bloedarmoede op.
Hersenmalaria is een gevaarlijke complicatie van falciparum-malaria. De patiënt krijgt convulsies (stuipen) en raakt geleidelijk in een steeds diepere coma. Hersenmalaria is levensbedreigend als er niet snel ingegrepen wordt.
Icterus (geelzucht) kan als complicatie optreden ten gevolge van de verhoogde bloedafbraak of door aantasting van de lever.
Hypoglycemie (verlaagde bloedsuiker) is een complicatie van een ernstige malaria-infectie en is levensbedreigend.
Risicogroepen voor complicaties bij malaria zijn zwangere vrouwen en kinderen (jonger dan 5 jaar). Zwangeren met malaria hebben een hoger risico op een miskraam en op ernstige, levensbedreigende klachten zoals hersenmalaria. Ook kinderen hebben een verhoogd risico op complicaties waaronder hersenmalaria.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Een persoon zou malaria kunnen hebben wanneer er verschijnselen zijn als als koorts, hoofdpijn en/of andere malariagerelateerde klachten en complicaties, wanneer die persoon de afgelopen 10 dagen tot 6 weken in het binnenland van Suriname, of in Guyana, Frans-Guyana, het noorden van Brazilië, Venezuela of landen in andere malaria-endemische gebieden is geweest.
Bij een van malaria verdacht geval moet bloedonderzoek gedaan worden. Dit kan gedaan op het BOG, bij de Spoedeisende hulp van het AZP en Streekziekenhuis Nickerie, in alle ziekenhuizen, verschillende particuliere laboratoria, alle poliklinieken van de Medische Zending, en door speciaal opgeleide Malaria Service Deliverers (MSD’s) op de concessies in het binnenland.
De behandeling van Malaria
Bij een positieve malaria-uitslag moet de behandeling gelijk worden ingesteld. Dit kan bij Bureau Openbare Gezondheidszorg, BOG.
Patiënten die erg ziek zijn: veel braken, diarree, verwardheid, verlaagd bewustzijn, icterus (geelzucht), hoge parasitemie (hoge concentratie malariaparasieten in het bloed), ernstige anemie (bloedarmoede) moeten gelijk verwezen worden naar een specialist.
Hoe voorkom je malaria?
Het treffen van preventieve maatregelen is vooral aangeraden in gebieden waar de malaria-overdracht nog voorkomt.
Als preventieve maatregelen worden aanbevolen:
- Slapen onder een klamboe, bij voorkeur een geïmpregneerde.
Klamboes bieden ook bescherming tegen beten van andere insecten (zoals de triatoom die de ziekte van Chagas overbrengt, etc.) en tegen beten van andere nachtdieren (bijv.vleermuizen).
Een geïmpregneerde klamboe is met insecticide behandeld, waardoor de muskieten die tegen de klamboe aankomen, doodgaan.
- Het bespuiten van de slaapruimte met insecticide kan ook helpen tegen muskieten.
- Het dragen van beschermende kleding die vooral de armen en benen bedekken.
- Het gebruik van repellent op de onbedekte delen van het lichaam. Aanbevolen wordt om middelen te gebruiken die DEET bevatten. Deze zijn in de meeste winkels te verkrijgen.
Producten met een DEET-concentratie van boven de 25% zijn niet geschikt voor gebruik bij zwangere en zogende vrouwen en kinderen.
- Het gebruik van chemoprofylaxe (tabletten om een malariainfectie te voorkomen) is aan te raden bij verblijf in gebieden waar malaria-overdracht nog voorkomt. Voor advies hierover kan men terecht bij het BOG.
- Voor zwangere vrouwen geldt: vermijd reizen naar gebieden waar de malaria-overdracht nog voorkomt. Verblijven zwangere vrouwen toch in gebieden met malariatransmissie, dan kunnen zij het beste onder een geïmpregneerde klamboe slapen.
Met vragen over malariapreventie en -profylaxe kunt u terecht bij het Medisch Centrum van het Bureau Openbare Gezondheidszorg, BOG.
Bron: www.malariasuriname.com