Áyurveda: de link tussen de 5 elementen en de mens

In de vedas zijn de kosmische panca bhuta (5 elementen) beschreven: ákash (ether), váyu (lucht), agni (vuur), ápah ( water) en prithvi (aarde).

Uit vibratie van OHM ontstond ether; ether begon te bewegen; dit creëerde lucht. Lucht ging in beweging en door de wrijving van beweging werd hitte geproduceerd. Hitte werd vuur; door de hitte van het vuur losten bepaalde etherische elementen op en werden vloeibaar. En zo ontstond water. Daarna namen de elementen weer een vaste vorm aan en schiepen zo de moleculen van het element aarde. Deze 5 elementen zijn in elke materie aanwezig, ook in ons lichaam. Bijvoorbeeld water: de vaste aggregatietoestand van water is ijs. IJs is een manifestatie van het beginsel aarde. Door de latente hitte “vuur” in het ijs wordt dit vloeibaar. Op den duur wordt water stoom: een expressie van lucht. De stoom verdwijnt weer in ether (de ruimte). Daarom wordt gezegd: het lichaam van de mens is een microkosmos en de natuur is een macrokosmos. Als iets verandert in een van de elementen van de natuur, dan is dat direct merkbaar in het lichaam.

De 5 elementen hebben elk ook hun locatie in het lichaam. Ether manifesteert zich o.a. in: mond, neus, maag-darmkanaal, ademhaling, buik en borstholte, lymfestelsel. Lucht manifesteert zich in spieren, hartslag, longen, maagwand, darmen, centraal zenuwstelsel. De bron van vuur in het zonnestelsel is de zon. In ons lichaam is de bron van vuur de stofwisseling. Vuur manifesteert zich in: de spijsvertering, grijze materie van de hersencellen als intelligentie, het netvlies, de lichaamstemperatuur, het denk en gezichtsvermogen. Water manifesteert zich in: uitscheiding van spijsverteringssappen, speekselklieren, slijmvliezen, bloedplasma, celvloeistof. Aarde manifesteert zich in: botten, kraakbeen, nagels, spieren, pezen, huid en haar.

De 5 elementen manifesteren zich in het functioneren van de 5 zintuigen van de mens en in bepaalde fysiologische functies. Ether is het medium waardoor geluid zich voortplant; het houdt dus verband met het gehoor en uit zich actief door het spraakorgaan.

Lucht hangt samen met ons tastzintuig: het orgaan dat op aanraking reageert, is de huid. Het orgaan door middel waarvan het tastzintuig zich actief kan uiten is de hand. Vuur dat zich manifesteert als licht, warmte en kleur hangt samen met het oog, het orgaan dat zien mogelijk maakt. Dit orgaan controleert de handeling lopen en houdt dus verband met de voeten. Water hangt samen met het smaakorgaan; zonder water kan de tong niet proeven. Aarde hangt samen met het reukzintuig, de neus, welke verantwoordelijk is voor de reuk.