De Gáyatrí Mantra

In Trinidad en Tobago (T&T) is de maand december gewijd aan Kerstmisvieringen. Hoewel er onder christenen geen unanimiteit is over de geboortedatum van Jezus op 25 december, heeft de westerse wereld door de eeuwen heen religieuze, commerciële en culturele evenementen georganiseerd die deel uitmaken van deze nationale viering.
In het multiculturele en multireligieuze T&T hebben Hindú’s een eigen jaarlijkse cyclus van religieuze en culturele herdenkingen vastgesteld. We maken deel uit van de kerstvieringen, maar tegelijkertijd vieren we bepaalde religieuze praktijken die door onze voorouders uit India naar Trinidad zijn gebracht, als contractarbeiders, vanaf 1845.
Al meer dan 40 jaar wijden de Sanátan Dharm Mahá Sabhá en haar Pandits’ Parishad elke december een hele zondag aan het jape (chanten) van wat beschouwd wordt als de krachtigste mantra in de Sanátan Dharma, de Gáyatrí Mantra.
Een mantra is een woord of reeks woorden die, wanneer herhaald, een hulpmiddel wordt voor concentratie voor toegewijden in meditatie. Mantra is een Sanskritwoord dat een heilige uitspraak aanduidt die psychologische en spirituele kracht heeft.
Er zijn ontelbare mantra’s gereciteerd door hindú toegewijden. Geen enkele is zo krachtig als de Gáyatrí Mantra. De mantra is toegewijd aan de vrouwelijke kracht, bekend als ‘Ádi Shakti’, de Primaire Kracht. Gáyatrí is de echtgenote van Shrí Brahmá, Zij is de Godin van de Vedische Mantra – vaak aangeduid als de Godin van de Trimúrti; de belichaming van Lakshmí Mátá, Párvatí Mátá en Saraswatí Mátá. Zij wordt beschouwd als de Moeder van de Vier Veda’s [Vedmátá].
Men neemt aan dat als een toegewijde de Gáyatrí Mantra één keer zou chanten, alle zonden van die dag zouden worden vergeven, na tien keer reciteren de zonden van dag en nacht, en na honderd keer voor een maand.
Het honderdduizend keer reciteren van de mantra zou iemand bevrijden van een leven lang aan zonden. Er wordt geloofd dat de 24 lettergrepen van de Gáyatrí Mantra significante veranderingen in het leven van een persoon veroorzaken. Het reciteren van de mantra creëert trillingen in het lichaam, verhoogt de bloedstroom en zuurstofopname en verwijdert obstakels die het lichaam en de geest beïnvloeden. Positieve activiteiten, oordeelsvermogen, zelfvertrouwen, mededogen en vredigheid worden gegenereerd, terwijl negatieve invloeden worden geëlimineerd.
De Sanátan Dharma Mahá Sabhá Jáp, de recitering van de Gáyatrí Mantra, wordt gehouden in een speciaal ontworpen Mand.ala , een cirkelvormig ruimte die is geheiligd en gezuiverd voor rituele doeleinden. Een open achthoekige vorm zonder deuren of ramen.
De Pand.it’s zitten in een cirkelvormige opstelling rond een vuur genaamd de ‘Havan Kund. ‘ en aan het einde van elke jáp gieten ze ghí in het vuur, onder het uitspreken van het woord ‘Swáhá’. Dit gezang wordt non-stop herhaald gedurende 12 uur en vele liters zelfgemaakte ghí worden aan het vuur geofferd.

De Gáyatrí Mantra is in het Sanskrit geschreven en verschijnt voor het eerst in een van de originele Geschriften van Sanátan’s genaamd de Rig Veda. De geromaniseerde versie luidt: ‘Om bhúr bhuvah svah Tat-savitur varen.yam Bhargo devasya dhímahi Dhiyo yo nah pracodayát.’
Honderden boeken en duizenden webposts zijn momenteel gewijd aan de betekenis van deze mantra die geassocieerd wordt met de Zonnegod, ‘Savitri’.
Oude Sanátan’s hebben lang geleden ontdekt dat het leven op Aarde wordt beïnvloed door de planeten daarboven en onze kalender van gebeurtenissen weerspiegelt hun invloed op alle levende dingen. Voor de Sanátaní is de Zon de bron van het leven en het beeld van een halfnaakte sádhu, staande in de rivier de Gangá, tot aan de taille in het water en met gevouwen handen biddend naar de Zon, vat onze eerbied voor dat levengevende hemellichaam samen.
Wanneer de pand.it zijn jonge ‘celá’ inwijdt, trekt hij de te initiëren jongeling dichter naar zich toe en fluistert hij de Gáyatrí Mantra in zijn oor om het dagelijks te gebruiken. Volgens Devásthanam wordt de Gáyatrí Mantra “traditioneel gefluisterd in het oor van een jongen tijdens een ceremonie genaamd de Janeú of Upanayana sanskár, waarmee hun wedergeboorte in de wereld van de Veda’s wordt gemarkeerd en hun bereidheid om hun traditie te leren.”
De Gáyatrí Mantra wordt herhaald tijdens dagelijkse gebeden, door veel Sanátan’s drie keer per dag uitgevoerd, terwijl ze richting de Zon bidden: bij zonsopgang, op het middaguur en bij zonsondergang. Het is ook gebruikelijk om de Gáyatrí Mantra te reciteren als onderdeel van een Havan of om het op collectieve wijze in mandir’s of thuis te reciteren.

Vijay Maharaj
Secretaris-Generaal
Sanátan Dharma Mahá Sabhá Trinidad en Tobago
Vertaald en bewerkt door OHM Suriname 2023