De Nederlander eet 23 suikerklontjes per dag. Wat doen we daar tegen?
Gemiddelde Nederlander eet 103 gram suiker per dag
De gemiddelde Nederlander eet alles bij elkaar 103 gram suiker per dag, oftewel 23 suikerklontjes. Alleen de VS en Duitsland doen daar nog een schepje bovenop, zo blijkt uit onderzoek van Euromonitor. De WHO adviseert dagelijks niet meer dan 50 gram suiker te eten. Een belangrijke bron van suiker is frisdrank. Daarvan drinken we volgens Euromonitor 93 liter per jaar. Hoe krijgen we de suikerconsumptie omlaag?
Als suikerhoudende drankjes tenminste 20 procent duurder worden, gaan we er minder van drinken. Dat zegt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) die vorig jaar onderzoek deed naar het effect van belastingheffing op suiker in elf verschillende landen en het effect daarvan op het voedingspatroon. Volgens de WHO is suiker dé boosdoener als het gaat om de wereldwijde toename van obesitas en diabetes.
Daarom experimenteren verschillende landen met een suikerbelasting. Mexico – wereldkampioen als het gaat om frisdrankconsumptie, obesitas en diabetes – geldt als lichtend voorbeeld. Ook al steeg de prijs van suikerhoudende frisdrank daar in 2014 met ‘slechts’ 10 procent, toch daalde de verkoop met 6 procent. De Amsterdamse voedingsexpert Jaap Seidell van de Vrije Universiteit in Amsterdam verwacht veel van de progressieve ‘sugar tax’ die Engeland komend jaar invoert. ‘Dat wordt een progressieve belasting: hoe meer suiker, hoe duurder het drankje. Wat je ziet is dat de fabrikanten massaal vooruitlopend op die sugar tax en nu al minder suiker in hun producten stoppen.’
Je vraagt fabrikanten om hun product minder lekker te maken
In Nederland ligt een suikertaks voorlopig niet in het verschiet. Hier is de hoop gevestigd op zelfregulering. In 2014 beloofden de industrie, detailhandel, cateraars en de horeca aan het ministerie van Volksgezondheid om minder suiker, vet en zout in hun producten te stoppen. Een en ander is vastgelegd in het Akkoord Verbetering Productsamenstelling (2014). Voor wat betreft suiker is dat (nog) niet gelukt. Volgens het RIVM, die regelmatig een groot aantal productgroepen onderzoekt, is het suikergehalte in voedingsmiddelen tussen 2011 en 2017 gelijk gebleven.
Het verbaast Seidell niets. ‘Je vraagt fabrikanten om hun product minder lekker te maken, terwijl de concurrent dat mogelijk niet doet. Ik zie die aandeelhoudersvergadering al voor me.’
Ook van bewustwording moeten we niet veel verwachten. Harde cijfers zijn er niet, maar de consumptie van suiker is al nagenoeg stabiel, volgens Seidell. Terwijl er al decennialang wordt gewaarschuwd voor te veel suiker. Of het nu gaat om obesitas, diabetes of tandbederf.
Je proeft iets zoets, het lichaam verwacht suikers die niet komen
30 PROCENT MINDER
Wie minder suiker binnen wil krijgen, kan voor de light-varianten kiezen. De term ‘light’ mag gebruikt worden als er minimaal 30 procent minder suiker (of vet of calorieën) in het product zit, in vergelijking met de gewone variant. De suiker is dan (deels) vervangen door zoetstoffen. Het blijft oppassen met light-producten, waarschuwt het Voedingscentrum. Want frisdrank wordt – met of zonder suiker – nooit een gezond product.
Ten tweede lijken mensen de neiging te hebben van light-producten meer te eten. Met als gevolg dat ze soms zelfs meer calorieën binnenkrijgen. Dat werkt volgens Seidell langs twee wegen. ‘De eerste is psychologisch. Als je een zoetje in de thee doet, neem je sneller dat taartje. De tweede is biologisch. Je proeft iets zoets, het lichaam verwacht suikers die niet komen met als gevolg dat je extra honger krijgt en meer gaat eten. Bij dieren werkt het zo. Bij mensen mogelijk ook.’
Kinderen eten gemiddeld 30 gram toegevoegde suikers meer dan volwassenen
Kinderen tot 19 jaar eten gemiddeld zo’n 30 gram toegevoegde suikers meer dan volwassenen. Geen wonder dat veel acties op kinderen gericht zijn. VU-hoogleraar Seidell is betrokken bij de alliantie die pleit voor een verbod op de marketing van ongezonde producten die zich speciaal op kinderen richt. Ook het gebruik van populaire stripfiguurtjes bij de promotie van ongezonde producten is aan banden gelegd. Maar dat is allemaal nog te pril om iets van de resultaten te kunnen zeggen, áls zoiets al ooit meetbaar wordt.
Ronduit succesvol zijn de schooldrinkwaterprojecten. Op steeds meer scholen drinken kinderen in de pauzes water. Volgens Seidell moet het drinken van water op scholen en kinderdagverblijven de ‘norm’ te worden en is er een goede kans dat dit gaat gebeuren. ‘Op een Brabantse school was daar vorige week nog een conflict over. Maar dat is een achterhoedegevecht.’
En wat vindt Seidell van het voornemen van de frisdrankfabrikanten om de suikerhoudende drankjes uit schoolkantines te weren? ‘Hangt ervan af. Als er vruchtensappen voor in de plaats komen, schieten we er niets mee op.’
Bron: de Volkskrant