De verschijning van Durga Mata
De verschijning van Durga Mata:
– Aantal armen
In haar oorspronkelijke verschijning heeft Durga achttien armen. Durga bezit namelijk de gecombineerde krachten van de negen avataara’s van Vishnu, die op aarde zijn verschenen. De tiende avataara, Kalki, moet nog komen, vandaar dat Durga de kracht van de negen incarnaties heeft. Toch bezit ze een gebundelde kracht van alle goddelijke energieën en is daardoor onoverwinnelijk. Op afbeeldingen heeft Durga meestal acht of tien armen. De acht armen verwijzen naar de achtvoudige natuur en de tien armen naar de tien zintuigen of de tien windrichtingen (en daarmee haar eigenschap om overal tegelijkertijd aanwezig te zijn).
De achtvoudige natuur wordt ashta prakriti genoemd en bestaat (op volgorde van laag naar hoog) uit prithvi (aarde), jala(water), agni(vuur), vaayu(lucht), aakaasha(hemel) , ahankaara [ahaṅkāra], mana en buddhi. Prithvi zijn de vaste elementen, jala de vloeibare elementen, agni hitte of vuur, vaayu de gasvormige elementen, aakaasha de ruimte, ahankaara het ego, mana de geest of zinnen en buddhi het verstand. De tien zintuigen zijn de vijf gyaanendriya en de vijf karmendriya. De gyaanendriya zijn: oren, huid, ogen, tong en neus. De karmendriya zijn: klank, gevoel, vorm, smaak en geur. Met hoeveel armen Durga ook wordt afgebeeld, meestal verwijzen ze naar de verschillende goddelijke energieën die in haar aanwezig zijn.
– Rode kleding
Rood is de kleur van overwinning, welvaart en liefde. Het symboliseert toewijding, geluk, leven, energie en creativiteit. Rood staat ook voor gevoel en zuiverheid. Verder staat rode kleding symbool voor de volgende eigenschappen van de drager: liefdadigheid, dapperheid, moed, beschermende capaciteit en bekwaamheid om het kwade te vernietigen.
– Tijger
Durga’s rijdier is een tijger. Een tijger is niet makkelijk te beheersen en toch is de tijger waarop Durga zit kalm en beheerst, ook al zit Ze zelfs op hem. Dit symboliseert dat Ze onbeperkte kracht bezit en die Ze gebruikt om dharma te beschermen en adharma te vernietigen.
– Shankha
In één van haar handen houdt Durga een shankha (schelphoorn). Het geluid van de shankha is oom, het geluid van de schepping en de enorme kracht van het Goddelijke. Het kalmeert de innerlijke en uiterlijke demonen en duidt daarmee de uiteindelijke overwinning van het goede op het kwade aan, van dharma op adharma. Zo brengt het welvaart. Oom heeft verschillende betekenissen, zoals wordt uitgelegd in het hoofdstuk Symbolen.
(Foto:Durga Mata)
– Gada
De gada (knots) is een zeer krachtig wapen dat veel energie nodig heeft om het te gebruiken en wanneer het goed wordt gebruikt, is het in staat enorme vijanden te vernietigen. Daarmee symboliseert de gada de primaire kracht waaruit alle mentale en fysieke kracht is ontstaan. Durga is hier de draagster van, waardoor Zij de gemanifesteerde wereld in stand houdt met de energie die Ze in zichzelf houdt.’
– Zwaard
Het zwaard symboliseert de vernietiging van vijanden. Durga staat erom bekend grote demonen te hebben vernietigd met onder andere haar zwaard. Het zwaard staat niet alleen voor het vernietigen van uitelijke vijanden, maar ook de vijanden die in ons aanwezig zijn in de vorm van negatieve eigenschappen, zoals angst, woede, jaloezie, hebzucht en dergelijke. Daarmee symboliseert het zwaard ook wel kennis, die de scherpheid van een zwaard heeft. Kennis is vrij van alle twijfels en negativiteit.
– Chakra
De chakra (discus) als wapen staat voor het vernietigen van het ego en het ontwikkelen van de visie om de Eeuwige Waarheid te realiseren. Ook symboliseert het een lotus met zes bloembladen, die de kracht die de zes seizoenen onder controle houdt, symboliseert (de discus heeft zes spaken).
– Pijl en boog
Durga houdt een pijl en boog in haar handen. Dit symboliseert dat Ze beide aspecten van energie beheerst: statische energie en energie die is opgewekt door beweging. Pijl en boog symboliseren ook wel de strijd tegen en vernietiging van adharma (alles dat tegen dharma ingaat).
– Bliksemschicht
De bliksemschicht symboliseert standvastigheid. Durga is zo standvastig als een bliksemschicht. Zoals de bliksemschicht alles kan vernietigen dat het aanraakt – zonder zelf beschadigd te raken – kan Durga ook alles vernietigen zonder ook maar een krasje op te lopen. Dit is ook een boodschap naar de mensen: wees standvastig in dharma.
– Lotusbloem
Lotusbloemen groeien uit modder en zijn toch zo rein en mooi. Ze rusten op het water, maar raken het water niet aan. Zo is iemand die verankerd is in kennis ook zuiver, mooi en onthecht van maya [māyā] (illusie). Die persoon raakt niet meer verward over de wereld om ons heen, noch laat hij zich in met verleidingen die maya teweegbrengt. Het is vredig in zichzelf en straalt vrede uit naar de buitenwereld. Durga houdt een lotusbloem vast in haar handen. Dit symboliseert dat Zij de draagster is van uitmuntende zuiverheid.
– Trishul
De trishul (drietand) duidt op diverse drie-eenheden, zoals de Trideva: Brahma, Vishnu en Shiva, die de manifestatie zijn van creatie, instandhouding en vernietiging. Deze drie fasen van de stoffelijke cyclus kunnen ook wel worden uitgelegd als geboorte, leven en dood of verleden, heden en toekomst. Aan vernietiging gaan immers creatie en instandhouding vooraf en vernietiging vindt plaats om ruimte te maken voor nieuwe creatie. Een andere drie-eenheid waar de trishula symbool voor staat, is de triguna, de drie geaardheden van de stoffelijke natuur: sattva, rajas en tamas.
Ook duidt de trishula op de drie dimensies, ook wel bekend als de drie werelden: bhuloka (aarde, de fysieke wereld), antarloka (innerlijke of tussenwereld, de subtiele/astrale wereld) en kaaranaloka (“hemel”, de oorzakelijke wereld). Nog een drie-eenheid waar de trishula voor staat zijn de drie soorten Veda mantra’s: gyaanakaand (kennis), karmakaand (handeling) en upaasanakaand (verering). Verder symboliseert de trishula de samenkomst van de drie voornaamste energiekanalen in het lichaam: pingala en shushmanan samenkomen. Tenslotte duidt de trishula op de drie rina’s (algemene verplichtingen) van de mens, namelijk aan de Deva’s (Godmanifesten), pitra’s (voorvaderen) en rishi’s (zieners).
– Hand die omhoog staat
De omhoogstaande hand staat voor het geven van zegen. Durga geeft de toegewijden van het Goddelijke haar zegen. Door ware toewijding zijn we in staat de zegen van het Goddelijke te ontvangen en door deze zegen kunnen wij tot het Goddelijke komen wanneer wij ons leven daarop inrichten.