Het leed van de Hindoestaanse vrouw doet er niet toe, eer van de familie wel

Scheiden doe je niet. Mijn moeder moest maar een betere vrouw worden

Al vanaf mijn puberteit probeer ik aandacht te krijgen voor wat er achter de voordeur bij Hindoestanen gebeurt. Nu lijkt dan eindelijk de deur op een kier te staan. Naar aanleiding van zeer dappere vrouwen op sociale media en stukken in de media begint er een dialoog op gang te komen. Ik zie vooral geschokte reacties. Maar wat er nu naar buiten is gekomen, is nog maar het topje van de ijsberg.

Ik kom uit de hindoestaanse gemeenschap. Mijn strijd is begonnen bij mijn moeder. Een dappere vrouw die uitgehuwelijkt werd aan een man die haar en haar kinderen sloeg. Nadat ze drie keer in het ziekenhuis was beland, besloot ze te scheiden. Ze kreeg haar eigen familie en netwerk tegen zich. Want scheiden doe je niet. Zij moest maar een betere vrouw worden. Toch besloot ze wel te scheiden. Haar kracht heeft me gevormd tot wie ik nu ben.

Het had beter gekund

Liefde voor vrouwen is voorwaardelijk in islamitische en hindoestaanse migranten-kringen, constateert Nadia Ezzeroili. Maar meedoen met #MeToo is lastig, want de daders staan zo dichtbij. (+)

In de hindoestaanse gemeenschap bestaat een sterke rolverdeling tussen mannen en vrouwen, die onderdrukkend werkt voor de vrouw. Zelfs als vrouwen of meisjes worden geslagen en misbruikt, krijgen zij nog te horen dat zij het anders en beter hadden moeten doen. Door de zwijgcultuur is er geen ruimte voor zorg voor vrouwen die mishandeld of misbruikt zijn. Het leed van de vrouw doet er niet toe; de eer van de familie staat voorop.

De vuile was hang je niet buiten. En mannen spreek je niet tegen. Zo krijg je de rare situatie dat kleine broertjes hun grotere zus de les lezen. Wat onder luid gejuich door de familie wordt aangemoedigd. Intussen kunnen de broertjes zo’n beetje alles doen wat van god los is en ook hierbij staat men trots te juichen. Want jongens zijn de beschermers van de eer maar hoeven zelf de eer niet hoog te houden, zoals meisjes dat wel moeten.

Dat betekent niet dat mannen helemaal geen slachtoffer zijn van dit systeem. Veel jongens hebben hun moeder geslagen zien worden of gezien wat het systeem met hun zus doet. Sommige jongens kiezen er zelfs voor hun zus stiekem te helpen door te liegen tegen hun ouders.

Groepsdruk

Vrouwen die niet meegaan in dit systeem en een zelfstandige positie kiezen of zich uitspreken, krijgen te maken met sterke groepsdruk. Hierbij wordt opnieuw niet gehandeld uit zorg, maar vanuit de eergedachte. De betreffende vrouw wordt teruggeduwd in de positie die men voor haar gedacht had. Daarbij kan gebruik worden gemaakt van geweld, intimidatie en schelden. Zulke vrouwen wordt ook vaak een schuldgevoel aangepraat. Als zij desondanks zich toch uitspreken of zelfstandig een keuze maken, kunnen ze te maken krijgen met eergeweld, eerwraak of uitstoting.

De zelfmoordcijfers onder hindoestaanse vrouwen en meisjes zijn niet voor niets erg hoog. Men zegt dat dit met Bollywoodfilms te maken heeft, die hen het idee zouden geven dat zelfmoord een optie is. Maar zelfmoord is vaak een wanhoopsdaad, en geen rollenspel uit een amusementsfilm.

In de partnerkeuze staat liefde helemaal niet altijd centraal. Als je als Hindoestaanse vrouw verliefd wordt op bijvoorbeeld een Afro-Surinamer of Marokkaanse-Nederlander dan doet dit de eer geen goed. Heel veel mensen in de gemeenschap zien dit liever niet. De consequenties kunnen zijn dat je vies wordt aangekeken, dat je naam rond gaat in de gemeenschap, maar ook dat je daadwerkelijk wordt uitgestoten of geen toestemming krijgt om de relatie voort te zetten.

Toestemming is een belangrijk punt. Het gebeurt nog vaak dat een partner uitgekozen wordt door de familie. Jongens hebben hier wederom vaak de ruimte om nee te zeggen, terwijl de meisjes veel meer onder druk worden gezet.

Kortom, we hebben hier met een systeem te maken. Het systeem dat zit in kleine dingen zoals eten brengen aan de mannen tot aan grote dingen zoals de partnerkeuze en eergerelateerd geweld.

Vanuit dit systeem aangifte doen van mishandeling of misbruik is een zeer grote opdracht. Veel vrouwen en meisjes kiezen hier dan ook niet voor. Als ze uit eindelijk zover zijn dat ze wel aangifte doen, is er vaak geen bewijs meer. Ook zullen hindoestaanse ooggetuigen niet snel voor een slachtoffer getuigen. Zij zijn zelf veel te bang. Dit geeft bizar veel macht aan daders. En het zorgt voor een systeem waarin daders beschermd worden door de ‘groep’ en slachtoffers nogmaals slachtoffer worden van de ‘groep’.

Injustice

We praten wel over racisme en discriminatie in Nederland. Heel goed dat hierover een dialoog op gang is gekomen. Maar als wij in Nederland uit angst voor discriminatie of racisme onze mond niet open doen of als we de situatie van vrouwen gaan misbruiken voor onze eigen haatagenda, wie precies zien dan echt de vrouwen nog?

Ons druk maken over een glazen plafond moet ook, maar er zijn ook vrouwen die door muren heen moeten breken. Die hun vrijheid niet hebben. Zij verdienen onze steun.

We mogen dit niet laten gebeuren, zwijgen is geen optie meer. Zoals Martin Luther King zei: ‘Injustice anywhere is injustice everywhere.’

Bron: de Volkskrant