Hulpmiddelen bij het maken van een beroepskeuze
Keuzen maken is een dagelijkse activiteit. Een keuze voor een carrière is echter van een ander kaliber. Ook in Suriname ervaren veel studenten na hun middelbare school teleurstellingen, omdat zij niet de juiste keus hebben gemaakt voor hun vervolg opleiding. Ook sommige werkenden komen dit tegen in hun carrière. Keuzen werden niet gemaakt op rationele gronden waardoor er geen correcte afweging volgde. Voordat men een zo een zwaarwichtige beslissing over de eigen carrière neemt, moet men voldoende voorwerk doen (informatie verzamelen) om zo alle zaken op een rijtje te krijgen en uit eindelijk een goed overwogen beslissing te nemen. Zelfanalyse is daarbij een goed hulpmiddel.
Een effectief proces welke bedrijven gebruiken om zichzelf en hun concurrenten te evalueren en bij het formuleren van hun strategieën, is door het gebruik van de “SWOT” analyse. Maar deze oefening is niet alleen goed voor het bedrijfsleven. Het kan ook nuttig zijn bij het maken van een beroepskeuze, voor werkzoekenden en mensen die hun carrièreladder aan het beklimmen zijn.
Zelfanalyse is best wel ingewikkeld. Maar kan een belangrijke rol spelen in de persoonlijke vooruitgang. De (persoonlijke) vaardigheden SWOT-analyse zal helpen om meer zelfkennis te verkrijgen. Het uitvoeren van een persoonlijke SWOT-analyse is een belangrijke stap op weg naar het vinden van een leven en carrière richting. Confucius zei ooit: “Do a job you love, and you will never have to work a day in your life.”
Nadat de carrière ambities en doelen zijn gedefinieerd, is de volgende stap is om meer zelf te verkrijgen alsook over de externe omgeving. Dit is waar de SWOT-analyse nuttig kan zijn. SWOT staat voor :
- S = Strengths (intern)
- W = Weaknesses (intern)
- O = Opportunities (extern)
- T = Threats (extern)
Dit proces vangt informatie over de interne sterke en zwakke punten als externe kansen en bedreigingen van de mens. De sleutel tot het invullen van de eigen SWOT-analyse is om de eigen carrière of bedrijf te behandelen als een concurrerend product.
De SWOT is een bijzonder krachtig hulpmiddel en met een beetje doordenken , kan het kansen blootleggen die men eerder niet zou hebben gezien. Door het begrijpen van de zwakke punten, kunnen deze beheerd en geëlimineerd worden en ervoor zorg voor dragen dat de bedreigingen van het vermogen om vooruit te komen ,geeminimaliseerd worden.
Hoe werkt het SWOT raamwerk?
In een SWOT-analyse noteert men alleen bijzonderheden op die onderscheidend zijn ten opzichte van de concurrentie, of die bepalend zijn voor de toekomstmogelijkheden. In een SWOT-analyse formuleert men de elementen zo concreet mogelijk.
Het is gebruikelijk de SWOT-analyse weer te geven als een matrix met vier vakken:
Waar mogelijk worden verbanden gelegd. Een kans maakt gebruik van de sterke punten. Ga na of de zwakke punten verbetert of gecompenseerd kunnen worden .
Strenghts (sterktes)
Eerst worden de sterke punten vastgesteld zijn, wat kan men goed en waarmee kan men zijn voordeel doen op de arbeidsmarkt? Het is vooral belangrijk dat men door deze sterke punten zich echt onderscheidt van anderen. Wat kan men nu echt beter dan de meeste mensen en waarom zou een werkgever u dus moeten kiezen? De volgende vragen kan men zich stellen:
- Waarin bent u goed?
- Waar vinden anderen dat u goed goed bent?
- Waar houdt u van ?
- Wat is uw ervaringen?
- Welke geloofsbrieven heeft u?
- Waarom vinden mensen u aardig?
- Wat waardeer u van u zelf?
- Wat maakt u uniek?
Weakness (zwaktes)
Daarna zijn de zwakke punten aan de beurt in de persoonlijke SWOT analyse. Iedereen heeft wel dingen waar hij minder goed in is, en het is goed deze punten van te herkennen zodat er ook rekening meegehouden kan houden en eraan kunt werken. Deze zwakke punten kunnen dan ook verbeterpunten genoemd worden. De volgende vragen kunnen gesteld worden:
- Waarmee heeft u moeite? Zijn er taken waarin men niet goed kan presteren of gebieden die waar kritiek over ondervonden is ? Wanneer lukt het niet ? Waarom lukkt het niet?
- Wat zeggen eerdere analyses ? Zijn er ervaringen, referenties of vaardigheden? Welke zijn ze? Waarom is dit een zwak punt?
- Hoe hebben mensen moeite met u? Wat zijn de dingen die problemen veroorzaken?
- Welke zijn de uitdagingen moeite? Waarom zijn het uitdagingen?
Opportunities (kansen)
Dan de kansen op de arbeidsmarkt. Denk hierbij vooral aan de mogelijkheden die men krijgt in de loopbaan en die verder kunnen helpen. Een functie die vrij komt binnen het bedrijf bijvoorbeeld, of een opleiding die menje kan volgen. Vragen:
- Wat zijn de mogelijkheden om te netwerken. Waar kan men mensen ontmoeten die kunnen helpen carrière te maken? Kan men effectief netwerken?
- Neem de toekomst in eigen handen en kom achter referenties die men nodig heeft. Vrijwilligerswerk is werk. Het is de ervaring, het creëert referenties en het voelt goed.
- Zijn er nieuwe ontwikkelingen in de wereld die goed geschikt kunnen zijn?
Treats (bedreigingen)
Aan de andere kant zijn er ook bedreigingen die men tegen kan komen. Arbeidsongeschiktheid bijvoorbeeld, of concurerende talentvolle collega’s voor een bepaalde functie. Door een persoonlijke SWOT analyse uit te voeren zet men ook deze zaken voor zichzelf op een rijtje zodat men goed voorbereid de arbeidsmarkt betreedt. Enkele vragen die opkomen:
- Concurrentie: Waar bent u tegen? Wat doen uw concurrerenten en u niet?
- Hoe ziet de markt er uit waarin men wilt opereren?
- Is het cariere pad welke u kiest lonend?
Weten wat de sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen zijn, plaatst de mens in een machtige positie om de juiste actie te kunnen ondernemen . Door deze analyse kan men gerichter een juiste keus maken . Enige oefening en begeleiding zijn natuurlijk wel nodig bij jongeren om hen door deze analyse te leiden. Maar het is zeer de moeite waard. Ouders moeten ook assertiever worden bij het begeleiden van hun kinderen hierbij.
Door: edu_Kavish