IJs langs Groenlandse kust is omslagpunt voorbij

De gletsjers langs de kust van Groenland zijn sinds 1997 hun natuurlijke buffer kwijt, waardoor ze steeds sneller smelten. 

Het verlies aan ijs is onomkeerbaar, concluderen Utrechtse onderzoekers in vakblad Nature Communications. Ze verwachten dat deze ijskappen aan het eind van deze eeuw 20 tot 25 procent van hun volume zullen hebben verloren.

De grote ijskap op het vasteland lijkt nog redelijk gezond. Ook daar smelt in de zomer een deel van de toplaag, maar als dit smeltwater in de dikke, opeengepakte sneeuwlaag zakt, bevriest een groot deel ervan opnieuw. Dankzij de jaarlijkse neerslag is de totale ijsmassa daardoor min of meer stabiel.

Op de kleinere kappen langs de kust is deze buffer uitgewerkt, ontdekten wetenschappers van de Universiteit Utrecht. Daar is de sneeuwlaag verzadigd met bevroren smeltwater en stroomt al het nieuwe smeltwater direct de zee in: van zo’n 17 procent extra wegstromend smeltwater in het zuiden tot 74 procent extra in het noorden. 

Gemiddeld verloren de kappen sinds 1997 36 miljard ton ijs per jaar. En hoewel ze met hun gezamenlijke oppervlak van 100.000 vierkante kilometer slechts een half procent van het Groenlandse ijs vertegenwoordigen, dragen ze voor bijna 20 procent bij aan het verlies aan ijs van het eiland.

 

De ‘smeltlijn’

De onderzoekers verwachten dat deze trend doorzet. In de hoger gelegen ijskappen werkt de buffer nog, schrijven ze, maar met de stijgende temperaturen komt ook dit ijs in de gevarenzone. De ‘smeltlijn’ bereikt volgens hen binnenkort de ijskap in het binnenland. Wanneer dat precies gaat gebeuren, durft onderzoeksleider Michiel van de Broeke, hoogleraar polaire meteorologie, niet te zeggen. 

Het klimaat van Groenland zit nog niet goed in de mondiale modellen, zegt hij. “Zelfs als je ervan uitgaat dat de wereld de opwarming tot twee graden weet te beperken, is het lastig te zeggen wat dat voor Groenland betekent. Voorlopig warmt deze regio veel sterker op dan het aardse gemiddelde.”

De Utrechtenaren bestudeerden twaalf gebieden langs de kust van Groenland. Vervolgens goten ze het smelten langs de hele kust in een model waarbij ze de resolutie verfijnden ten opzichte van eerdere modellen, van 11 kilometer naar 1 kilometer. 

Daardoor konden ze niet alleen het massaverlies laten zien, maar ook de onderliggende oorzaken. De uitkomsten kwamen overeen met satellietwaarnemingen. “Dat betekent dat het model de veranderingen betrouwbaar weergeeft”, schrijven ze.

Bron: https://www.trouw.nl/groen/ijs-langs-groenlandse-kust-is-omslagpunt-voorbij~a02ad9d8/