Indonesië telt zijn eilanden
Indonesië wil duidelijkheid over zijn aantal eilanden. Zo moeten het territorium en de vis-rechten worden beschermd.
Oudere Nederlanders hebben dit rijtje nog op school geleerd: Bali, Lombok, Soembawa, Soemba, Flores, Timor. Met Java, Sumatra en nog een paar erbij komen ze wellicht op tien Indonesische eilanden, nog geen promille van het totale aantal. Maar hoeveel het er precies zijn weet niemand.
Definitie en benaming
Eerste vraag is natuurlijk wat een eiland is. Volgens de definitie van de VN gaat het om een natuurlijke landmassa die geheel door water is omgeven en ook bij hoogwater droog blijft. Bewoond hoeven ze niet te zijn. Indonesië heeft het aantal eilanden in de archipel in 1996 bij wet vastgesteld op 17.508, zonder ze daadwerkelijk te tellen. Bij de vorige VN-conferentie, in 2012, meldde het land 13.466 eilanden die ook een naam hadden. Deze keer moeten er zeker 1700 bijkomen.
Het tellen van de eilanden is een flinke klus in Indonesië, dat zich uitstrekt over een lengte van meer dan 5000 kilometer. “Het is niet eenvoudig”, zegt Brahmantya Poerwadi van het ministerie van zee en visserij in de Britse krant Financial Times. “Het kan wel zes dagen duren om bij een van de vergelegen eilanden te komen en dan zijn de mensen daar het oneens over de naam. Traditioneel heet het misschien X, de mensen die er wonen noemen het Y en de vissers in de buurt noemen het Z.”
De naam van een eiland kan geregistreerd worden als die bij ten minste twee lokale bewoners bekend is. De naamgeving is belangrijk, want een eiland zonder naam kan gemakkelijk door een buurland geclaimd of ingepikt worden.
In de afgelopen jaren heeft Indonesië twee eilanden afgestaan aan Maleisië en een aan Oost-Timor. Op het totaal is dat nog te overzien, en het gebeurde in goed overleg. Maar er dreigen hier en daar ook conflicten. Zo ligt de Natuna-archipel in het zuiden van de Zuid-Chinese Zee, een gebied dat ook geclaimd wordt door Peking.
Nooit uitgeteld
De Indonesische president Joko Widodo, die in 2014 begon, heeft de campagne om alle eilanden in kaart te brengen aangezwengeld. Hij beloofde de Indonesische maritieme economie te versterken en de soevereiniteit overal te verdedigen. Indonesië was een van de drijvende krachten achter de juridische status voor ‘archipelstaten’ in het VN-zeerechtverdrag, dat in 1982 werd gesloten. In een archipelstaat behoort al het water binnen de grenzen tot het nationaal territorium.
Eilanden kunnen natuurlijk ook door natuurlijke oorzaken verdwijnen: ze kunnen onderlopen door de stijging van de zeespiegel en ze kunnen wegzakken door aardbevingen of vulkaanuitbarstingen. Maar die kunnen ook voor nieuwe eilanden zorgen, en zo raakt Indonesië nooit uitgeteld.
Bron: TROUW