Kamal ke phúl (Lotusbloem)

In het hindoeïsme symboliseert de lotusbloem zuiverheid. In veel oude culturen werd de lotus altijd als een goddelijke bloem beschouwd, waaronder in de oud-Egyptische beschaving. In het hindoeïsme en boeddhisme verzinnebeeldt de lotus de ware aard van de mens. Het is een prachtige bloem die uit vervuild of troebel water naar het licht groeit, onbezoedeld, waarbij op de bloemblaadjes modder (het symbool van onwetendheid) noch water kleeft. Veel goden in het hindoeïsme zijn om die reden gelieerd aan de lotusbloem. Ze houden er een in de hand of zijn ermee getooid. In de yoga wordt de sahasrara-chakra, in het topje van de kruin, de duizendbladige lotus genoemd. Het is de chakra van de samádhi, de verlossing, verzinnebeeld door de lotusbloem met duizend bladeren die alle nuances van alle kleuren bevat. Volgens de yogi’s gaat de bewustwording van de ‘duizendbladige lotus’ gepaard met een onbeschrijflijke kalmte van geest.

Geboorte
De Kamal wordt geboren in de modder onder een laag water. De zaadjes nemen uit de modder alleen de stoffen op die het nodig heeft, ze nemen de modder zelf niet op. Ondanks het vieze water en de modder, overal om de Kamal heen, blijft zij zelf schoon en zuiver. Dit is ook de reden waarom de Kamal het symbool is voor schoonheid, zuiverheid en reinheid. Dit heeft te maken met de hydrofobe eigenschap van de bloem. Hydrofoob betekent letterlijk ‘watervrezend’ en verwijst naar de waterafstotende eigenschap van de bloemblaadjes. De Kamal leert ons op deze manier om alleen het goede uit onze omgeving op te nemen en zo zuiver en rein te worden.

Groei
Wanneer de Kamal volgroeid is kunnen er slakken en insecten op komen die de bladeren willen eten. De kikkers en vissen beschermen haar hiertegen. In ruil daarvoor biedt zij hun bescherming tegen vogels. Zo helpen ze elkaar en werken ze samen. ‘Kam’ is het Sanskriet woord voor ‘water’ en ‘Alam’ is het Sanskriet woord voor ‘versiering’. Kamal is dus letterlijk waterversiering, zij verspreid blijdschap door haar mooie versiering. De Kamal leert ons zo samenwerken en daarnaast leert zij ons om blijdschap te verspreiden.

Dood
Van de laatste fase van het leven van de Kamal valt ook wat te leren. Tijdens het afsterven wordt de plant omgezet in voedingsstoffen, die weer gebruikt kunnen worden door andere planten en dieren.

Door haar lange bloeitijd staat de lotusbloem ook symbool voor leven. Als ze eenmaal haar bloem heeft geopend, bloeit ze het hele jaar.

Wanneer de zaden rijp zijn buigt de bloem voorover om deze in het water te laten vallen. De zaden nestelen zich op de bodem van het water, waarna een nieuwe bloem haar weg naar de oppervlakte zal vinden.

Die hele cyclus vanaf het nestelen van de zaden tot het ontpoppen van de bloem staat ook symbool voor innerlijke groei en de weg naar verlichting. Vanuit de duisternis ontpopt zich een pure bloem, onaangetast door de duisternis waaruit zij haar weg naar het licht heeft gevonden. Zij leeft in het licht met haar wortels in het duister. Dit staat symbool voor menselijke verlichting waarbij de duisternis staat voor het verleden.

De bladeren van de Kamal werden vroeger (sommige plaatsen nog steeds) gebruikt voor het maken van voedselpakketten. De bladeren en stengels kunnen ook gebruikt worden als geneeskrachtige kruiden (thee). De Kamal leert ons zo om ons leven nuttig te besteden, van begin tot einde en daarna.

Al met al kun je de volgende dingen van de Kamal leren: Neem alleen de goede elementen uit je omgeving in je op en laat de rest voor wat het is, alleen dan kun je zuiver worden. Leer om met anderen samen te werken en blijdschap te verspreiden. Besteed je leven op een nuttige manier, van begin tot eind. 
Er valt nog veel meer te leren van de Kamal. Zo gedraagt de Kamal zich op een bepaalde manier ten op zichte van de zon en is er een Yog-asan die vernoemd is naar de Lotus: Padma-asan, iedereen die goed wil mediteren zit in deze houding. Alleen moet je zelf op zoek gaan naar de betekenis daarvan, want ware kennis (levenslessen) vind je alleen door er zelf moeite voor te doen!

Dat de wortels altijd in het duister blijven, geeft aan dat je verleden er altijd zal zijn, maar het contrast met de puurheid van de bloem boven het water geeft aan dat je ondanks (of wellicht juist door) je verleden verlichting kunt vinden en je kunt verbinden met het universum.

Een mythische plant

In de rijke hindoemythologie over de schepping in al haar facetten dobbert de wereld of de aarde als een lotusbloem op het water. De vruchtknop in het midden van de bloem verzinnebeeldt de heilige berg Meru. De vier bloembladeren in de kroon van de lotus symboliseren de vier belangrijkste werelddelen. Onbezoedeld door het water, vervuiling en modder staat de lotus voor schoonheid, zuiverheid en in het verlengde daarvan heiligheid. Zodra de lotusbloem boven water komt verenigd zich het ook met de vier elementen. Waar het al verbonden was met de aarde en het water, staat het na het ontpoppen ook in verbinding met de lucht en het vuur (de zon). Zo ontstaat er een ultieme verbinding, eenheid en balans met de natuur.

Symbool van yoga
De lotusbloem symboliseert de yogi die onthecht is van alle zinsbegoochelingen, ofwel de uiterlijkheden en aanlokkelijkheden van het aardse bestaan. Uiterlijkheden die de mens afleiden van zijn ware aard. Zoals de lotusbloem onthecht lijkt van de omgeving waarin hij groeit, zo staat de verlichte mens in de wereld of maatschappij. Hij wordt er innerlijk niet door beroerd, niet door bezoedeld of meegezogen. De yogi is zich immers bewust van het feit dat voor- en tegenspoed deel uitmaken van het grote bestel dat inherent besloten ligt in de karmische vereffening, reïncarnatie en aldus uiteindelijk in rechtvaardigheid. De leer van de chakra’s, wordt in India gebaseerd op de acht bloemdelen van de Lotusbloem.

De lotusbloem en de 7 chakra’s

Chakra’s zijn energiecentra in het lichaam. De zeven hoofdchakra’s zitten tussen het bekken en de kruin. Ze worden gekoppeld aan een bepaalde levensfase en lichaamsdeel/proces. Elk chakra heeft specifieke eigenschappen en kenmerken. Een chakra wordt vaak voorgesteld als een lotusbloem. Het openen van een chakra kun je je dan voorstellen als het openen van de bladeren van een lotusbloem. Je ziet dit ook terug in de symbolen die horen bij de 7 chakra’s.

lotus and Seven chakras icon

Dankzij deze onverwoestbare symboliek in het oosterse denken zijn tal van hindoegoden afgebeeld met een lotusbloem. Zoals Brahma, de schepper, gezeten op een lotus. En Vishnu, de onderhouder van de schepping, liggend op een lotusbloem.

De lotusbloem en haar kleuren

De lotusbloem komt voor in verschillende kleuren. Elke kleur wordt geassocieerd met verschillende betekenissen.

Witte lotusbloem

De witte lotusbloem symboliseert vrede, puurheid en perfectheid. Ondanks dat ‘perfect’ niet bestaat, staat het vaak symbool voor het streven naar een bepaald, zelfgekozen doel.

Roze lotusbloem

De roze lotusbloem staat voor menselijke groei en het contact met de ziel. De roze bloem symboliseert specifiek de weg vanuit een onbewust leven (de donkere moerasgebieden) over een eigen levenspas (de stengel) naar verlichting (de bloeiende bloem).

Rode lotusbloem

De rode lotusbloem wordt geassocieerd met liefde en hartstocht, maar ook met groei, trouw en vriendschap.

Paarse lotusbloem

De paarse lotus staat symbool voor het Achtvoudige pad welke volgens Boeddha en het Boeddhisme zal leiden tot verlichting. Door deze link wordt de paarse lotus vaak afgebeeld met acht bloemblaadjes.

Blauwe lotusbloem

De blauwe lotusbloem wordt in verband gebracht met de geest. Kennis, wijsheid en leren zijn begrippen die met deze blauwe lotus verbonden zijn. De vrucht van de blauwe lotus is altijd geheel of gedeeltelijk verborgen onder de bloemblaadjes. Hiervan wordt gezegd dat het symbool staat voor de oneindigheid van spirituele groei.

De Lotus als amulet tegen ziekte in India
In India symboliseert de Lotus de godin van schoonheid en geluk, Lakshmi.
De Lotus brengt geluk en beschermt tegen ziekte en ongevallen, vandaar dat ze in India als amulet dient.
Meestal worden de Indische godinnen afgebeeld met een Lotusbloem in de hand.

Waarvoor kan men Lotus gebruiken:
Aromatherapie: lotus wordt met een aromalamp of verdund met een basisolie. Deze toepassing is goed voor bv.: stress, rimpels, huidirritaties en prikkelbaarheid.
Bij rimpels, roodheid en huidirritaties is het ook aanbevolen om enkele druppels Lotus toe te voegen bij je huidolie. Op deze manier wordt ook de vorming van nieuw weefsel gestimuleerd.

Op spiritueel vlak: de uiterst aangename geur van Lotus werkt vooral in op het kruin Chakra, maar zal ook de andere energiebronnen op elkaar afstemmen. Met de Lotusgeur is het heel makkelijk om in trance te geraken en is dus aanbevolen bij diepzinnige meditaties.

Op psychisch vlak: gebruik een paar druppeltjes in een verdamper of voeg ze toe aan je badwater. In dit geval gaat de Lotusgeur helpen bij geestelijke oververmoeidheid en mentale uitputting. Ook aanbevolen tegen nachtmerries en angsten.

Bron:

http://www.hinduwijzer.nl/

https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/

https://www.happywithyoga.com/overig/de-betekenis-van-de-lotusbloem/