Mahárishi Swámí Dayánand Saraswati Jayanti

Mahárishi Swámí Dayánand werd geboren op 12 februari 1824, wordt vandaag, op 21 februari  wereldwijd herdacht. Hij is in het dorp Tankara in de staat Gujarat van India geboren. Hij is de oprichter van de Arya Samaj geweest. Al op zeer jeugdige leeftijd trok hij zich de nood, waarin het volk vanwege vele wantoestanden verkeerde, erg aan. “Terug naar de Vedas” (de heilige boeken van absolute waarheid) werd een bekende slogan van hem.

Hij verwierp het kinderhuwelijk, het kastenstelsel, de dahej (bruidschat) en de weduweverbranding. Heel sterk pleitte hij ook voor hertrouwen van weduwen en educatie van meisjes. Swámí was niet alleen een hervormer op religieus en sociaal-maatschappelijk gebied, maar hij is ook de voorloper geweest van politieke hervormingen. Hij besefte dat hervormen van de gemeenschap in versneld tempo kon plaatsvinden als de burgers ook politiek hervormd konden worden. Swaráj, Swadesh en Sudesh waren veel gebezigde termen in zijn toespraken, waarin hij motiveerde tot zelfvertrouwen, zelfwerkzaamheid en vertrouwen in eigen kunnen. Door deze visie kreeg hij grote delen van de gemeenschap achter zich. Hoewel hij begrijpelijkerwijs ook op weerstand vanuit zijn eigen hindú gelederen stuitte, was Swámí in staat om ander grote lagen van de bevolking het bewustwordingsproces zodanig aan to wakkeren dat veranderingen in de gemeenschap in een versneld tempo raakten. Al in 1870 was hij vanwege een groot draagvlak in staat om diverse petities aan te bieden aan de heersende koloniale overheid om de maatschappelijke wantoestanden aan to pakken. Ook in Suriname heeft deze hervormingsgedachte haar weerslag voorganger door vrouwen, de paṇditá. Niet te miskennen is ook de participatie van vrouwen aan de politiek. Het streven naar gendergelijkheid is nog steeds een mondiale issue, maar blijkt reeds eeuwen geleden aangegeyen te zijn door Swámíjí.