MAHÁSHIVRÁTRI

Op de veertiende dag van de donkere helft van de maand phagún (februari/maart) wordt het Maháshivrátri feest gevierd. Maháshivrátri wordt in ons land door de belijders van de Sanátan Dharm gevierd. Behalve dat men dit feest thuis viert, worden er ook in de mandirs diensten gehouden ter ere van het goddelijk aspect Shiva.

Waarom wordt Shivarátri s’avonds gevierd en het liefst tijdens de donkerste avond?

Duisternis is het symbool van de dood en Shiva is het vernietigende aspect van God. Hij is de ontnemer en tevens de kiem van alles. Hij is het symbool van de dood en ook van van de voortplanting. Bij de dood staat alles stil en bij de voortplanting begint alles weer te bewegen. De nacht symboliseert dan ook het tijdelijk stilstaan van alles. Speciaal aan Shiva is gewijd de nacht van de veertiende dag (caturdasí) van de donker maandhelft (Krishna-paksha) van elke Hindoemaand. Aangezien Phálgun de laatste Hindoe-maand van het jaar is, de maand dus waar in het jaar “vernietigd” wordt om het aanzijn aan een nieuw jaar te geven, is de Shivrátri van deze maand de “Maháshivrátri”.

Wat moet de gelovige op deze dag doen?

Op deze dag houdt men zichzelf, zijn huis en omgeving bijzonder schoon. De niet-vegetariërs leven een aantal dagen vooraf vergetarisch. Op de dag van Maháshivrátri dient men te vasten van zes uur v.m. tot de volgende ochtend zes uur (vrata houden). Er mag geen gekookt voedsel genuttigd worden en als het kan zelfs geen vruchten of melk. Indien mogelijk kan men gedurende deze avond wakker blijven (jágaran, nachtwake). De nacht wordt in vier pahars verdeeld. Elke pahar bestaat uit drie uren. Wie daartoe in staat is, mag gedurende de gehele avond tot Shiva bidden. Wie dat niet kan, mag één pahar, dat is van zes uur n.m. tot negen uur n.m. bidden. Door te vasten en te bidden wordt onze geest gezuiverd. Het Licht (Jyotir Linga), dat Shiva zelf is, straalt uit over alle mensen, die zich bewust worden van het feit, dat zij allen deelgenoot zijn van datzelfde Licht en alszodanig kinderen van één Vader zijn (vasudhaiva kutumbakam).

De grote dichter Goswámi Tulsidás zegt in de Rámáyana:

“Wij zijn een sprankje van Hem (Shiva)”.

Shiva betekent dan ook ‘leven’. Als wij de ‘ie’ klank weglaten dan wordt het ‘shav’ hetgeen betekent het ontzielde lichaam. Het bewustzijn moet mensen de gelofte doen om zich volledig te wijden aan het bevordering van welvaart env rede, mede, aan de zaak van sociale rechtvaardigheid en van de menselijke waardigheid.

Bron: De vijf juwelen van het Hindoeisme – dl 2 Hindoe feestdagen