Na de winst van Rohani droomt Iran van vrijheid

Iran heeft met Rohani inderdaad gekozen voor een koers van meer vrijheid en betere betrekkingen met de rest van de wereld. Rohani heeft in zijn overwinningstoespraak beloofd zijn beleid op dit gebied voort te zetten. Hij voegde hieraan toe: “Iran heeft het pad gekozen van contact met de wereld, voor gematigdheid en tegen extremisme. Voor verzoening en tegen strijd. Jullie willen de weg naar voren inslaan, niet naar achteren.”

Bijna 23 miljoen van de 41 miljoen kiezers hebben op Rohani gestemd. Omdat hij hiermee 57 procent haalde, was een tweede stemronde niet nodig. De opkomst was hoger dan verwacht: 70 procent van de 56 miljoen stemgerechtigden bracht zijn stem uit.

En dat terwijl veel kiezers toch niet echt tevreden zijn over Rohani’s beleid. De gematigde president heeft namelijk veel van zijn beloftes niet waar kunnen maken. Hij heeft een nucleair akkoord met het Westen kunnen sluiten maar dit heeft nog niet geleid tot een betere levensstandaard voor gewone burgers of tot meer banen. De werkloosheid is juist toegenomen.

Ook op het gebied van persoonlijke en artistieke vrijheden en rechten voor vrouwen en minderheden zijn er nauwelijks concrete verbeteringen merkbaar. Rohani heeft dan op papier wel een beginnetje gemaakt door het opstellen van een burgerrechtenhandvest, met vrijheid en mensenrechten is het nog steeds slecht gesteld. Zo is het aantal executies onder Rohani’s regering gestegen. Ook worden er regelmatig popconcerten verboden, vrouwen opgepakt vanwege hun ‘slechte’ kledij. Bovendien staan oppositieleiders Moesawi en Karoebi nog steeds onder huisarrest terwijl Rohani in zijn eerste verkiezingscampagne had beloofd hen vrij te laten.

De overwinning van Rohani is extra belangrijk omdat deze invloed kan hebben op de keuze van Irans volgende geestelijk leider. Deze machtigste positie van het land wordt nu bekleed door ayatollah Ali Khameneï. Maar die is al op leeftijd en kampt met gezondheidsklachten.

Rohani’s belangrijkste rivaal in de verkiezingen, Ebrahim Raïesi, wordt gezien als een ideale kandidaat voor zijn opvolging. Volgens analisten doet zijn verlies in de presidentsverkiezingen hier niets aan af omdat hij met 15 miljoen stemmen geen beschamende nederlaag heeft geleden. Officieel zal de nieuwe geestelijk leider worden gekozen door de Raad van Experts, een orgaan dat bestaat uit 86 islamitische geleerden. In de praktijk heeft de president echter ook veel invloed op dit proces.

Hoewel Hassan Rohani een makkelijke overwinning heeft behaald, zullen de komende vier jaar allesbehalve simpel worden. Met Trump als president van de Verenigde Staten, is toenadering tot dit land niet eenvoudiger geworden. Dat werd gisteren pijnlijk duidelijk toen Trump in diens toespraak in Riyadh voor de leiders van moslimlanden de Iraanse leiders genadeloos aanviel door hen te bestempelen als ‘zaaiers van conflict en terreur’. Hij beschuldigt de islamitische republiek ervan het hele Midden-Oosten te destabiliseren door steun aan ’terroristen en milities’ en het regime van de Syrische president Assad. “De grootste slachtoffers van het Iraanse regime zijn de burgers.”

Trumps vijandelijkheid is echter niet Rohani’s enige probleem. De herkozen Iraanse president moet er ook voor zorgen dat de economie zodanig groeit dat ook gewone burgers er de vruchten van plukken. Lastig want er zijn nog steeds Amerikaanse sancties tegen Iran van kracht en die schrikken veel buitenlandse investeerders af.

Maar die zorgen lijken voor later. Nu is het feest. Jongeren op brommers maken het overwinningsteken en rijden toeterend door het donker, een toekomst tegemoet die nu weer een stukje mooier lijkt.

Bron: https://www.trouw.nl/democratie/na-de-winst-van-rohani-droomt-iran-van-vrijheid~a7e0bec9/