Overeenkomsten tussen de Inheemse/ Javaanse cultuur en de Hindustáni cultuur

Dit artikel is geschreven i.v.m Dag der Inheemsen en Dag der Javaanse Immigratie op 9 augustus

Er zijn veel overeenkomsten tussen de Inheemse en de hindu-Hindustání cultuur!

Volgens de meeste historici zijn de voorouders van de Inheemse volkeren in de Amerika’s afkomstig uit Azië, en volgens velen uit een gebied in of niet ver van Groot-India en zij hadden een Indische of aan de Indische cultuur verwante cultuur. Er zou ook al duizenden jaren via de oceaan contact zijn tussen de Inheemsen en de Indiërs.

Enige inheemse volken in Suriname spreken/ spraken een taal die nauw verwant is met het Sanskrit. Volgens een Indiase Sanskritgeleerde die Suriname had bezocht, is het Arowaks nauw verwant met het Sanskrit. Hij kon de taal verstaan, weliswaar met veel moeite. ‘Arowak’ zou komen van ‘Árya Wáksh’ (Edel Volk). De Arowakken noemen zich ‘Lokono’, wat ‘mensen’ betekent. Vergelijk met de Sanskrit/Hindí/Sarnámíwoorden: ‘lok’ en ‘log’. Bij de geschiedenisles op school hebben velen geleerd dat de naam van ons land ‘Suriname’ mogelijk/waarschijnlijk afgeleid is van de naam van een oude Inheemse stam: ‘Surinen’. Volgens geleerden waren zij vereerders van de Súrya (Zon) en Indra. ‘Suriname’ betekent dus eigenlijk: ‘land van de vereerders van Súrya en Indra’. Er zijn in de Amerika’s in en buiten tempels van Inheemse volkeren (Maya’s, Azteken, Inca’s) afbeeldingen en beelden gevonden van hindu avatár’s/devatá’s, o.a. van Shiva, Vishṇu, Hanúman, Gaṇesh, Váman, Buddha.

Hanumán in een Maya-Inheemse tempel in Midden-Amerika (Maya kan afgeleid zijn van Mayásura, schoonvader van Rávaṇa en architect van o.a. tempels)

Er zijn ook veel overeenkomsten tussen de Javaanse en hindu-Hindustání cultuur!

Via merendeels handelscontacten en buddhistische prediking is de Groot-Indiase cultuur in Indonesië gekomen en mengde met de daar aanwezige cultuur. In deze tekst wordt voor Javaanse woorden de officiële Romaanse spelling van het Javaans Surinaams gebruikt (toelichting aan eind artikel). De Javanen hebben ook een Rámáyaṇa en Mahábhárat, bij hen genoemd Ramayana en Mahat Payit. Verder zijn Ráma, Sítá, Hanumán en Krishṇa bij hen: Rama, Sinta, Hanuman en Krisna. Bij de Wayangopvoeringen ((schaduw) poppenspel) worden deze epen opgevoerd, ook op andere wijzen. In het Javaans, vooral in het Hoogjavaans, komen veel van Sanskrit afgeleide woorden voor: swarga- swarga/swarag, basa/bahasa (indonesia)- bháshá, pandita – panḏit, atma-átmá/átman, enz. Bij het begin en eind van tv-series en films op tv, waar er te zien is wie bij het maken van de serie/film betrokken zijn, zijn er veel woorden te lezen die sterk aan Sanskrit/ Hindí doen denken. De Javaanse familienamen in Suriname zijn voor het overgrote deel in het Hoogjavaans, dat voor een groot deel op Sanskrit teruggaat. Een voorbeeld: Kromowidjojo (Kramawijaya), de familienaam van Ranomi Kromowidjojo, oudwereldkampioen zwemmen. Deze naam is waarschijnlijk afgeleid van Karma Wijaya. Onder de Javanen in Suriname zijn een behoorlijk aantal hindú’s en buddhisten, waarvan een groot deel javanisten zijn.

Uitspraak van gebruikte letters: a als a in appel, a aan eind van lettergreep als o in pot (in oren in Hoogjavaans), i als i in ik en als i in idee, u als oe, g als g in good Engels), y als j in jaar

Bronnen: Hindu America- Chaman Lal, Zo leer ik HINDIE LEZEN- drs. (Chandrabhan) N. Marhé, gesprek met een Javanist, en andere bronnen

Atma Jagbandhan