Paneldiscussieover het leven, de betekenis en de geschiedenis van de immigrant Janey Tetary voor Suriname
In het kader van de Internationale dag van de Vrouw organiseert de Culturele Unie Suriname op 10 maart 2017 een paneldiscussie over het leven, de betekenis en de geschiedenis van de immigrant Janey Tetary voor Suriname
Plaats: Ballroom van het Lallarookhgebouw (Gebouw II) aan de Lallarookhweg nr. 54
Tijd: Inloop 18:00 uur/Opening:18:30 uur
Achtergrond:
Janey Tetary, contractant nr. I-491, kwam op 11 november 1880 met het Engelse schip Aisla II in Suriname aan. Ze was een jonge vrouw van 24 jaar, afkomstig uit het dorp Moniar in het district Patna (India). Ze was een Muslimá en op jonge leeftijd was ze verstoten door haar man. Toen ze uit India vertrok had ze geen idee waar ze terecht zou komen. In Suriname kwam ze in dienst van de planters G. Duyckinck & R.D. Currie op hun plantage Zorg en Hoopaan de rechteroever van de Commewijnerivier.
Ze vocht tegen de onderdrukking, de onmenselijke behandeling envoor de rechten van de immigranten. Ze was een vrouwelijke leider onder de immigranten.
Een jaar voordat haar contract zou beëindigen werd ze geëxecuteerd. Tijdens de opstand op plantage Zorg en Hoop, die begon op24 september 1884, werd zij op 26 september 1884 door een militair van één meter afstanddoodgeschoten. Ze kreeg een kogel door haar hoofd. Dit gebeurde in opdracht van de zogeheten “Koeli pápá”, George Henry Barnet Lyon. Laatstgenoemde was de toenmalige Agent-Generaal namens Nederland in de kolonie Suriname.
In het rapport van Tetary’slijkschouwing staat het volgende: ‘Ingang van het projectiel aan het achterhoofdsbeen aan de rechterzijde door hersenmassa en uitgetreden aan de linker bovenkaak een centimeter naar buiten van de linker neusvleugel. Onmiddellijke oorzaak van den dood: hersenverwonding’.
Ramdjanee, één van de leiders van de opstand op Zorg en Hoop, verklaarde tijdens zijn verhoor dat de laatste woorden van Tetary waren: ‘Yá Alláhhhhhh’.‘
Enkele vragen die na bestudering van haar geschiedenis rijzen zijn:
–Waarom kwam zij in verzet?
-Was die strijd rechtvaardig?
-Waarom wordt zij niet genoemd in de Surinaamse geschiedenis?
De paneldiscussie:
Het thema voor de avond is: “Het recht van een Surinaamse heldin: Tetary!”Het voornaamste doel van de activiteit is om meer bekendheid te geven aan hetgeen Tetary betekend heeft.
Één van inleiders voor deze bijzondere paneldiscussie zal zijn drs. R. Bhagwanbali.
Dr. drs. R. Bhagwanbali is in 1996 gepromoveerd op de dissertatie:
“De werving en selectie van arbeidskrachten onder het indentured labour systeem uit India voor de kolonie Suriname”.
Enkele belangrijke onderzoekingen en publicaties van de hand van dr. drs R. Bhagwanbali zijn:
- Ontwikkelingen in de genealogie van de Hindoestanen deel 1 (2004);
- Ontwikkelingen in de genealogie van de Hindoestanen deel 2 (2005);
- Opstand Hindoestaanse contractarbeiders op plantage Mariënburg (2009);
- Zusters van de slaven in Suriname (2009);
- De nieuwe avatar van slavernij in Suriname (2010);
- Tetary: de koppige(2011).
Dr. drs. R. Bhagwanbali geeft een uitgebreide beschrijving van de persoon van Tetary op basis van niet eerder gepubliceerd archiefmateriaal.
Naast dr. Bhagwanbalizal drs. RenukaBiharie ook een inleiding verzorgen, over o.a. de ontwikkeling van genderbewustzijn en de opmars van vrouwen in Suriname. Hierna wordt er dan een paneldiscussie gehouden.
De Culturele Unie Suriname nodigt u hierbij vriendelijk uit om de paneldiscussie bij te wonen.
Datum : 10 maart 2017
Plaats : Ballroom van het Lallarookhgebouw (Gebouw II) aan deLallarookhweg nr. 54
Tijd : Inloop 18:00 uur
Start :18:30 uur
Voor aanmeldingen:
Telefonisch: 8977229/8604754/8841502
Mail: kajaltahdil@hotmail.com
NB: registratie vooraf is verplicht.