Parivartan: verandering

Het moet zelfs de meest onintelligente mens toch duidelijk zijn, dat het leven, zoals we het kennen, bestuurd wordt door een meedogenloze wet van verandering. De gewone mens identificeert zich zo volkomen met het leven waarin hij verwikkeld is, en gaat er zo in op, dat hij zich mentaal niet kan vrij maken van de snel voortbewegende stroom. Voordat we het werkelijke onder het onwerkelijke zien, zullen we de hele zichtbare wereld los moeten laten (Patánjali 2.15).

Het hele idee dat de natuur aan voortdurende veranderlijkheid onderhevig is hoeft theoretisch niet vreemd te klinken. Maar als we dit gegeven emotioneel en mentaal proberen te integreren in ons denken, dan komen we vaak blokkades en remmingen tegen. We zijn zo naarstig op zoek naar vastigheid en stabiliteit dat het beeld van constante verandering een storende factor in ons denken kan worden. Het voelt tegenstrijdig onwenselijk. We zoeken naar eeuwige liefde, eeuwige trouw, eeuwig bestaan en we zweren elkaar eeuwige vriendschap. We proberen vastigheden in te bouwen in ons leven en proberen zelfs controle te hebben over ons leven, en soms ook over het leven van anderen.

Chaos, verlangens en verwachtingen

‘Rust, reinheid en regelmaat’, is een gezegde dat doet vermoeden dat mensen door de toepassing ervan in een rustiger vaarwater komen, zodat ze de veranderlijke wereld enigszins kunnen inkaderen. Inkaderen, zodat het overzichtelijker wordt waardoor er rust in het denken komt. Zo kun je op het moment dat je een nieuwe baan aanneemt de eerste tijd als chaotisch ervaren, maar na een tijdje zie je de structuur in de zogenaamde chaos, en komt er rust en overzicht. Zo proberen we in het dagelijkse leven ook overzicht te krijgen en te behouden, we plannen met de agenda om maar niets te vergeten en niets te missen. Elke situatie betekent een andere dan de vorige, zo op papier lijkt het logisch maar in gedachten is dat vaak niet het geval. Soms verlangen we naar een herhaling van een eerdere gebeurtenis, zoals een ontmoeting op een speciale plek, maar de tweede keer is het toch echt anders.
Verlangens en verwachtingen zijn de grootste vervuilers van ons bewustzijn, de grootste obstakels om in het hier en nu te blijven. 

Tradities en verandering

Tradities zijn er om kaders aan te geven en als de traditie gebroken wordt, dan worden de mensen nerveus omdat de onderliggende onzekerheid die aan de traditie ten grondslag ligt boven komt drijven. Als de traditie een dogmatisch karakter krijgt dan is het een verstikkende vorm waar mensen zich makkelijk in verliezen en zo hun hele eigen manier van denken opzij zetten om wille van de groepsgedachte en – wens. Het cultuurkorset werkt dan verstikkend. De kracht van elk individu zit in hem/haar en niet in de dogma’s buiten het individu. Tradities en religies zouden facilitair moeten zijn aan het individu, zodat het zich tot een liefdevol mens kan ontwikkelen en niet tot een slaafse volger.

Bewustzijn en doel

Verandering is de kernkwaliteit van alles wat we natuur noemen en het enige wat permanent is, is ons bewustzijn. Dat is onveranderlijk, alleen het laagje vertroebelingen die wij als individu over ons eigen stukje bewustzijn leggen duwt ons in het karmische moeras van het leven, waar we door onwetendheid denken dat de natuur echt is en wij ook eeuwig zijn. Het is een onmogelijkheid om, zolang we in het moeras van karma en begoocheling vertoeven, te denken dat we een permanent gelukkig leven zullen hebben. Door steeds meer in het hier en nu te blijven en in je eigen kracht te staan, kunnen we makkelijker de veranderlijke wereld laten voor wat het is en doet.

Middels de meditatie proberen we onze gedachtestroom en emoties, die ons zo verstoren, tot rust te brengen en rust te brengen in de innerlijke chaos. We voelen ons soms zo op drift, mede omdat we ons doel in het leven hebben verloren.

Yoga kan de richting aangeven hoe we ons leven kunnen inrichten, waardoor we onze innerlijke kracht en ons innerlijke kunnen leren voelen, zodat we ons bewust worden van het permanente in ons: Dat wij niet de natuur zijn, maar middels de natuur kunnen ervaren en ons bewustzijn laten evolueren. De natuur is facilitair aan de mens, daardoor kan de levensles ervaren en ontstegen worden, mits het doel duidelijk is. Veranderingen in de wereld om ons heen zullen ons steeds minder storen.

Het doel in ons leven maakt het dat de veranderingen in waarde dalen en we ons kunnen bezighouden met de essentie van ons eigen leven. Hierdoor worden we niet alleen zelf een stuk gelukkiger, maar kunnen we een voorbeeld voor onze medemens zijn.

 

Bron: artikel Ron van der Post, yogaleraar