Vechtscheiding dreunt bij kinderen heel lang na

Achthonderd per tienduizend Nederlandse kinderen raakt betrokken bij vechtscheiding

ARTIKEL: Huil niet empatisch mee met de vechtende ouders, maar dwing ze met de kinderen rekening te houden.
Door: Steven Pont is pycholoog en werkt mee aan de televisieserie over echtscheidingen van Klokhuis.

Zodra zes op de tienduizend mensen griep hebben, spreken we van een epidemie. Maar waar spreek je van als maar liefst achthonderd van elke tienduizend mensen ergens last van hebben? Dit is namelijk het aantal kinderen dat jaarlijks bij een vechtscheiding betrokken raakt; achthonderd per tienduizend Nederlandse kinderen. Over een griep kom je heen, maar de gevolgen van een vechtscheiding blijven vaak jarenlang – of zelfs levenslang – in je systeem zitten.
Niemand start een gezin met het idee dat later op te blazen. Een scheiding gaat dan ook altijd gepaard met veel verdriet en dat zorgt vervolgens voor een crisis bij de betrokkenen. In de ontwikkelingspsychologie is het woord ‘crisis’ een belangrijk begrip.

Het is een noodzakelijk verbindingsstuk tussen twee relatief stabiele periodes. Zo is er de stabiele periode van de kindertijd en de stabiele periode van de volwassenheid, daartussen zit de crisisperiode van de puberteit. Ook als je gaat verhuizen, zit de crisis tussen het verlaten van je ene woonplek en het wennen aan de andere. Een crisis is dus een onzekere, maar noodzakelijke periode om van de ene stabiele situatie naar de andere te kunnen gaan.

 

Crisis

De kans dat je later als volwassene ook weer in een scheiding terechtkomt, verdubbelt bijvoorbeeld

Een scheiding brengt dus ook altijd een crisis met zich mee. Het oorspronkelijke gezin bestaat immers niet meer en je moet met z’n allen op zoek naar een volgende stabiele periode. Maar het verwoestende van een vechtscheiding is dat er helemaal geen nieuwe, stabiele periode voor het kind wordt gecreëerd. En dat doet natuurlijk iets met de ontwikkeling van het kind. De kans dat je later als volwassene ook weer in een scheiding terechtkomt, verdubbelt bijvoorbeeld, berekende het CBS een aantal jaren geleden. Een vechtscheiding dreunt op die manier nog vaak in een volgende generatie door.

Ik werk nu als ontwikkelingspsycholoog, systeemtherapeut en mediator mee aan een serie over echtscheidingen van het tv-programma Klokhuis. Daarin zien we dat kinderen het in een vechtscheiding erg moeilijk hebben. Elk van hun verhalen stelt ons eigenlijk de vraag: hoe stoppen we deze epidemie?

Ouderpaar
In een huwelijk ben je zowel echtpaar als ouderpaar. Als door de scheiding het echtpaar ophoudt te bestaan, blijft alleen het ouderpaar over. Dat betekent dat als je je ex nog dwars wilt zitten, je dat vooral via het ouderschap kunt doen. Via de kinderen dus. Het gevolg is dat de tijdelijke crisis voor het kind een permanente crisis wordt. Wat moet je als 9-jarige als je jarenlang merkt dat je vader je moeder haat, terwijl jij van haar houdt? Wat moet je met alle ellende die je ouders na de scheiding blijven uitwisselen? De pijn die ouders over de scheiding niet zelf bereid zijn te dragen, leggen ze zo op het bordje van hun kind. Als vechtscheidende vaders en moeders dat niet zien, heeft de omgeving een belangrijke rol.

Kinderombudsvrouw Margrite Kalverboer stelde afgelopen week in Nieuwsuur dat het bemoeien met elkaars opvoeding een van de laatste taboes is. Veel ouders die ooit strijdend uit elkaar gingen, vertellen achteraf dat ze door hun vechtscheidingsblindheid geen oog hadden voor de noden van hun kind. Weg dus, met dat taboe. Bemoei je als omgeving actief met een vechtscheiding en huil niet alleen maar empatisch mee met je verblinde broer, buurvrouw of vriendin. Als ouders na de scheiding door eigen woede en pijn verblind zijn, moet de omgeving hun de ogen durven openen en hun het belang van het kind laten zien. Alleen zo kunnen we met elkaar deze steeds verder uit de hand lopende epidemie te lijf.

http://www.volkskrant.nl/opinie/vechtscheiding-dreunt-bij-kinderen-heel-lang-na~a4453376/