Werelddag voor Sociale Rechtvaardigheid 2021
Door de Verenigde Naties is 20 februari uitgeroepen tot ‘Werelddag voor Sociale Rechtvaardigheid’ (World Day of Social Justice). Ingesteld in 2007 om wereldwijd gelijke kansen voor iedereen te bevorderen. Op deze dag probeert men het bewustzijn te vergroten m.b.t. werkeloosheid, sociale uitsluiting en armoede. Het doel van deze dag is alle lidstaten aan te sporen om te benadrukken hoe belangrijk sociale rechtvaardigheid is. Sociale rechtvaardigheid betekend dat iedereen toegang heeft tot dingen die ze nodig hebben zoals vrijheid, veiligheid, onderwijs en voedselzekerheid. Leven in een sociaal rechtvaardige samenleving houdt in dat er niet gediscrimineerd wordt op geslacht, ras, religie, leeftijd, cultuur of handicap. In de praktijk blijkt dat moeilijk te realiseren want sociale rechtvaardigheid is ook een complexe samenhang tussen economische factoren, basisbehoeften en de mate waarin mensen functioneren in onze samenleving.
Thema 2022: een oproep voor sociale rechtvaardigheid in de digitale economie
De digitale economie verandert de wereld van werk. In het afgelopen decennium hebben de uitbreiding van breedbandconnectiviteit, cloud computing en data geleid tot de proliferatie van digitale platforms, die zijn doorgedrongen in verschillende sectoren van de economie en samenlevingen. Sinds begin 2020 hebben de gevolgen van de COVID-19-pandemie geleid tot werkafspraken op afstand en de voortzetting van veel bedrijfsactiviteiten mogelijk gemaakt, waardoor de groei en impact van de digitale economie verder werden versterkt. De crisis heeft ook de groeiende digitale kloof binnen, tussen en tussen ontwikkelde landen en ontwikkelingslanden blootgelegd en verergerd, met name wat betreft de beschikbaarheid, betaalbaarheid en het gebruik van informatie-ICT en toegang tot internet, waardoor de bestaande ongelijkheden zijn vergroot.
Hoewel digitale arbeidsplatforms werknemers kansen bieden om inkomsten te genereren en voordelen te halen uit flexibele werkregelingen, ook voor vrouwen, personen met een handicap, jongeren en migrerende werknemers, vormen ze ook enkele uitdagingen. Voor werknemers hebben deze betrekking op de regelmaat van werk en inkomen, hun recht op eerlijke arbeidsomstandigheden, sociale bescherming en een passende levensstandaard, het gebruik van vaardigheden, en het recht om vakbonden op te richten of er lid van te worden. Algoritmische monitoringpraktijken, in sommige gevallen aangevuld met bewaking op de werkplek, zijn ook een groeiende zorg. De gevolgen van de COVID-19-pandemie stellen de risico’s en ongelijkheden bloot van werknemers die betrokken zijn bij locatiegebaseerde platforms. Voor traditionele bedrijven zijn de uitdagingen onder meer oneerlijke concurrentie van platforms, waarvan sommige niet onderworpen zijn aan conventionele belastingheffing en andere verplichtingen vanwege hun nieuwe karakter, ook met betrekking tot hun personeelsbestand. Een andere uitdaging voor traditionele bedrijven is de hoeveelheid financiering die nodig is om zich voortdurend aan te passen aan digitale transformaties, vooral voor kleine en middelgrote ondernemingen, en de ontoereikende beschikbaarheid van betrouwbare digitale infrastructuur in het Zuiden.
De regelgevende reacties van veel landen zijn begonnen om een aantal problemen aan te pakken die verband houden met de arbeidsomstandigheden op digitale arbeidsplatforms. Er is echter behoefte aan internationale beleidsdialoog en -coördinatie, aangezien digitale arbeidsplatforms in meerdere rechtsgebieden actief zijn. De bevordering van nationale, regionale en internationale beleidsdialoog en -coördinatie met meerdere belanghebbenden is ook van vitaal belang om te zorgen voor zekerheid op het gebied van regelgeving en de toepasbaarheid van universele arbeidsnormen, gezien de diversiteit aan reacties van landen en platformbedrijven.
Transformaties, vooral voor kleine en middelgrote ondernemingen, en onvoldoende beschikbaarheid van betrouwbare digitale infrastructuur, met name in het Zuiden. De regelgevende reacties van veel landen zijn begonnen om een aantal problemen aan te pakken die verband houden met de arbeidsomstandigheden op digitale arbeidsplatforms. Er is echter behoefte aan internationale beleidsdialoog en -coördinatie, aangezien digitale arbeidsplatforms in meerdere rechtsgebieden actief zijn. De bevordering van nationale, regionale en internationale beleidsdialoog en -coördinatie met meerdere belanghebbenden is ook van vitaal belang om te zorgen voor zekerheid op het gebied van regelgeving en de toepasbaarheid van universele arbeidsnormen, gezien de diversiteit aan reacties van landen en platformbedrijven.
De herdenking van dit jaar ondersteunt de inspanningen van de internationale gemeenschap om te zoeken naar oplossingen voor duurzame ontwikkeling, armoedebestrijding, de bevordering van volledige werkgelegenheid en fatsoenlijk werk, universele sociale bescherming, gendergelijkheid en toegang tot sociaal welzijn en gerechtigheid voor iedereen. Bijgevolg is het gericht op het bevorderen van de dialoog met de lidstaten en relevante VN-instellingen en andere belanghebbenden over maatregelen die nodig zijn om de digitale kloof te overbruggen, fatsoenlijk werk te bieden en arbeids- en mensenrechten te beschermen in het moderne tijdperk van digitale technologieën.
Bron: United Nations
